Tientallen meldingen van overlast door berkenwantsen

Bericht uitgegeven door Biocontrole Onderzoek en Advies De Natuurkalender [land] op [publicatiedatum]

Op een groot aantal plaatsen is er overlast van extreem hoge aantallen wantsen, waaronder de berkenwants. De berkenwantsen zijn niet gevaarlijk voor de volksgezondheid maar kunnen hinderlijk zijn als ze in huizen, caravans en tenten komen. Daarbij kunnen ze stinken, wat mensen niet prettig vinden. Naast het grote aantal zijn ze dit jaar ook heel vroeg. De overlast kan nog enkele weken aanhouden.

Berkenwantsen zijn insecten van maximaal een halve centimeter groot die grijsgroen, groen, of roodbruin van kleur zijn. Het zijn eigenlijk grondwantsen die zich voornamelijk ophouden in berkenbomen. Zowel de volwassen individuen als de larven zuigen sappen uit de vruchten met hun zuigsnuit, incidenteel worden ze ook op rhododendrons aangetroffen.

Er zijn verschillende soorten berkenwantsen. Het is vooral de kleine berkenwants (Kleidocerys resedae) die momenteel overlast veroorzaakt. Een andere berkenwants (Elasmuscha grisea) is ook talrijk in 2014, maar veroorzaakt geen hinder. De berkenschildwants (Elasmostethus interstinctus) is eveneens een wants die in berken te vinden is, maar ook deze veroorzaakt geen hinder.

Extreem veel en vroeg
Normaalgesproken worden de kleine berkenwantsen het meest in de herfst gezien op muren van huizen en schuren. Het is bekend dat ze in bepaalde periodes in grote aantallen voorkomen. Dit jaar is het echter heel extreem en zijn ze beduidend vroeger dan normaal. Momenteel worden diverse campings en woonwijken waar berkenbomen staan geplaagd door de wantsen die massaal aan het uitzwermen zijn. Op de bijgevoegde film en foto’s is goed te zien om welke aantallen het gaat. Sommige vakantiegangers hebben hun vakantie hierdoor moeten afbreken. In veel gevallen worden de nimfen van deze wantsen voor jonge teken aangezien. Ze kunnen echter niet bijten en zijn in het geheel niet gevaarlijk voor de gezondheid. Wel kunnen ze een onaangename geur produceren die hinderlijk is.

Bestrijding
Daar waar de wantsen voorkomen en overlast veroorzaken is het advies om deuren en ramen dicht te houden. Zo wordt voorkomen dat wantsen binnen komen. Als de wantsen binnen zijn dan kunnen ze het best worden verwijderd met een stofzuiger. Langs de muren buiten worden ze verwijderd met een stofzuiger, om de overlast zo veel mogelijk te beperken. Afspoelen met water kan ook, maar dan lopen ze terug. In het openbaar groen wordt op dit moment een experimentele bestrijding uitgevoerd met insectparasitaire nematoden. Andere opties zijn er niet op dit moment. De natuur draagt overigens ook bij aan de bestrijding. Diverse vogelsoorten doen zich te goed aan de wantsen en ook de larven van de gaasvlieg profiteren van de overvloed aan voedsel.

De verwachting is dat de overlast nog een paar weken zal aanhouden omdat veel nimfen zich nog in de katjes van de berken bevinden en nog moeten uitzwermen. De berkenwantsen overwinteren als volwassen insecten.

Tekst: Silvia Hellingman, Biocontrole Onderzoek en Advies en Arnold van Vliet, De Natuurkalender, Wageningen University
Foto’s en film: Silvia Hellingman