Vlaamse soort bij 100 meest bedreigde soorten ter wereld

12-SEP-2012 - Gisteren publiceerde de IUCN de lijst met 100 meest bedreigde dier- en plantensoorten ter wereld. Tegen alle verwachtingen in staat daar ook een Vlaamse soort op: de Engelhaai. Tot in de jaren '80 was die nog overvloedig aanwezig in onze kustwateren. Nu is hij quasi uitgeroeid door niet-selectieve vistechnieken.

Bericht uitgegeven door Natuurpunt Beleid [land] op [publicatiedatum]


Gisteren publiceerde de IUCN de lijst met 100 meest bedreigde dier- en planten soorten ter wereld. Tegen alle verwachtingen in staat daar ook een Vlaamse soort op: de Engelhaai. Tot in de jaren '80 was die nog overvloedig aanwezig in onze kustwateren. Nu is hij quasi uitgeroeid door niet-selectieve vistechnieken. Nu eind dit jaar het Europees visserijbeleid hervormd zal worden, pleit Natuurpunt dan ook voor extra bescherming.

Op een internationaal congres rond biodiversiteit in Korea, werd gisteren voor het eerst een lijst voorgesteld met de 100 meest bedreigde soorten ter wereld. Deze top-100 is een initiatief van de Zoological Society of London (ZSL) en de gezaghebbende International Union for Conservation of Nature (IUCN). Honderden onderzoekers ter wereld droegen hieraan hun steenje bij. Naast een aantal klassieke voorbeelden als de Sumatraanse neushoorn, staat hier helaas ook een Vlaamse soort op.

De Gewone engelhaai (Squatina squatina) is een typische bodembewoner, en leeft vooral op zandige bodems waar ook tong en andere commerciële platvissen zich thuis voelen. In tegenstelling tot deze beenvissen, plant de haai zich zeer traag voort. Zo is hij zeer gevoelig aan overbevissing en valt hij bij de eerste slachtoffers van de intensieve visserij. Tot in de jaren ’80-’90 kwam de soort nog veelvuldig voor langs onze kust en noord-oostelijke delen van de Atlantische Oceaan, maar intussen is hij er op enkele exemplaren na uitgestorven. De leefgebieden van de engelhaai zijn namelijk ook geliefde visplaatsen van onze boomkorvisserij.

Hoewel extreem bedreigd, blijft de Gewone engelhaai sterven als bijvangst in de boomkorvisserij (foto: Jan Haelters)

De engelhaai is een beschermde soort (OSPAR) en alle vangst is volgens de Europese visserijwetgeving verboden. 'Het probleem blijft omdat de boomkor niet selectief kan vissen. Zelfs tegen wil en dank moeten dus ook de allerlaatste exemplaren er aan geloven', zegt Frederik Mollen van Natuurpunt.

'Eind dit jaar wordt de Europese visserijwetgeving grondig hervormd' aldus Mollen. 'Europa plant daarbij een aantal maatregelen om de problemen van bijvangst te beperken. Helaas gaat de aandacht daarbij vooral naar ondermaatse vis. Natuurpunt pleit om ook de bijvangst van niet-doelsoorten, zoals haaien en roggen, expliciet mee te nemen.'

In principe mogen ook accidenteel gevangen engelhaaien niet aan land worden gebracht, maar begin dit jaar werd nog een exemplaar aangevoerd op de vismijn van Zeebrugge (foto). Het geeft aan dat er nog enkele exemplaren resten. 'Alle hoop is dus nog niet verloren', aldus Mollen.

 

Tekst: Frederik Mollen, Natuurpunt Beleid
Foto: Jan Haelters, BMM