Duinwespenorchis - Epipactis helleborine subsp. neerlandica

Duinwespenorchis orchidee van het jaar 2013

Werkgroep Europese Orchideeën
7-MEI-2013 - De Werkgroep Europese Orchideeën (W.E.O.) heeft 2013 uitgeroepen tot het jaar van de Duinwespenorchis. Duinwespenorchis een echte ‘Nederlandse’ ondersoort die in Nederland beperkt is tot de kustregio; de verspreidingsgegevens zijn echter naar verwachting onvolledig. W.E.O. probeert dit jaar meer inzicht de krijgen in de werkelijke verspreiding van deze soort in Nederland.

Bericht uitgegeven door Werkgroep Europese Orchideeën [land] op [publicatiedatum]

De Werkgroep Europese Orchideeën (W.E.O.) heeft 2013 uitgeroepen tot het jaar van de Duinwespenorchis. Duinwespenorchis een echte ‘Nederlandse’ ondersoort die in Nederland beperkt is tot de kustregio; de verspreidingsgegevens zijn echter naar verwachting onvolledig.  W.E.O. probeert dit jaar meer inzicht de krijgen in de werkelijke verspreiding van deze soort in Nederland.

Duinwespenorchis, Epipactis helleborine subsp. neerlandica (foto: Jos Lammers)

Dr. P. Vermeulen besteedde een aanzienlijk deel van zijn leven aan het bestuderen van orchideeën. Hoewel hij bekend staat om zijn werk over het geslacht Dactylorhiza, publiceerde hij in 1949 een artikel genaamd Variety and forms of Dutch Orchids. Hierin werden talloze variëteiten en vormen beschreven van orchideeën die in Nederland voorkomen. In tegenstelling tot Duinwespenorchis (Epipactis helleborine subsp. neerlandica), een relatief zeldzame orchidee die beperkt is tot de kustregio van Nederland, hebben veel namen de tand des tijds niet doorstaan. De Werkgroep Europese Orchideeën heeft 2013 uitgeroepen tot het jaar van de Duinwespenorchis.

Doel
Het doel van het project is om relevante orchideeënsoorten met een specifiek doel te belichten. In dit geval Duinwespenorchis waarvan de verspreidingsgegevens op dit moment naar verwachting onvolledig zijn. Daarnaast wil de W.E.O. haar kennis over de herkenning van de ondersoort overdragen. In veel gevallen hebben waarnemers Brede wespenorchis in ruime zin, ook wel bekend als sensu lato (afk. s.l.) gemeld. De waarneming is in dat geval niet verder opgesplitst in de betreffende ondersoort. Mede hierdoor zijn de huidige verspreidingsgegevens naar verwachting niet volledig. Ook het actualiseren van verspreidingsgegevens die betrekking hebben op Brede wespenorchis s.l. is zinvol. Voor het bepalen van status in Nederland, bijvoorbeeld een Rode lijst, zijn verspreidingsgegevens namelijk essentieel.

Huidige verspreiding
In Nederland is de ondersoort beperkt tot het kustgebied. Het verspreidingsgebied loopt van de Zeeuwse eilanden tot Rottumeroog. Het Europese areaal is eveneens beperkt tot het kustgebied en strekt zich uit van Bretagne (Frankrijk) tot Jutland (Denemarken). Wie een verspreidingskaart raadpleegt zal zien dat er delen van de Nederlandse kust zijn waar (nog) geen Duinwespenorchis is aangetroffen. Met name delen van Zuid-Hollandse en Zeeuwse kust vormen ‘ witte vlekken’.

Wat kunt u verder verwachten
Dit natuurbericht is een aankondiging van de soort van het jaar-project waar de W.E.O. in 2013 mee is gestart. Het project dient als vertrekpunt voor verdere activiteiten:

  • Voorafgaand aan de bloei van Duinwespenorchis zal de W.E.O. een factsheet publiceren in pdf-vorm waarin de kenmerken duidelijk beschreven staan;
  • In 2013 zal een waarnemersproject worden gestart. De verspreiding van de soort is op dit moment onvoldoende bekend;
  • In augustus organiseert de W.E.O. een speciale Duinwespenorchisexcursie waarbij zowel de ondersoorten Brede wespenorchis (subsp. helleborine) en Duinwespenorchis (subsp. neerlandica) aan bod zullen komen.

Houdt u de komende maanden natuurbericht in de gaten voor meer informatie over de Duinwespenorchis. Of als u echt niks wil missen abonneer uzelf dan op de nieuwsbrief van Natuurbericht. U ontvangt dan dagelijks of wekelijks de laatste natuurberichten in uw emailbox.

Tekst: Mark Meijrink, Werkgroep Europese Oorchideeën
Foto: Jos Lammers