Zeer zeldzame sperweruil in Zwolle

Bericht uitgegeven door Vogelbescherming Nederland op [publicatiedatum]

Een sperweruil trekt honderden enthousiaste vogelaars naar Zwolle. Deze in Nederland zeer zeldzame uilensoort werd al op 12 november ontdekt door een oplettende machinist van de NS, maar pas gisteren teruggevonden. Het betreft de vierde waarneming van de sperweruil in Nederland.

Machinist Anne Reitsma zag op 12 november vanuit zijn stapvoets rijdende trein een sperweruil op de rijdraad zitten, vlakbij het station van Zwolle. De uil was zo tam, dat hij hem tot op een meter kon bekijken. Gistermiddag vond vogelaar Jos Schouten de sperweruil terug, zittend op een lantaarnpaal aan de IJsselallee in Zwolle. Gisteravond konden tientallen vogelaars tot hun grote vreugde de uil bekijken en fotograferen in kunstlicht. Maar vandaag was de uil nog steeds te bewonderen, in vol daglicht. Hij jaagt er op muizen. Als een van de weinige uilensoorten is de sperweruil ook overdag actief.

Broedvogel van boreale bossen
De sperweruil (Surnia ulula) is slechts driemaal eerder in Nederland vastgesteld, op 5 oktober 1920 (Utrechtse Heuvelrug, U.), op 2 april 1995 (Brunssum, L.) en op 30 en 31 oktober 2005 bij Westerbork (Dr.). Sperweruilen zijn broedvogels van de boreale bossen van Noorwegen, Zweden, Finland en Rusland en vandaar verder oostelijk tot in Canada aan toe. De sperweruil is geen bedreigde soort, maar de aantallen broedvogels fluctueren sterk, afhankelijk van het aantal woelmuizen in de bossen. Net als het aantal jongen dat wordt grootgebracht. In sommige jaren trekken behoorlijke aantallen sperweruilen weg naar het zuiden, het gevolg van voedselgebrek. Zo ook dit najaar: in het zuiden van Finland, waar de soort niet broedt, werden grote aantallen sperweruilen opgemerkt. In dergelijke jaren dwaalt ook wel eens een sperweruil nog verder af naar het westen. In Duitsland was kort geleden al een sperweruil gezien en nu dus ook in Nederland.

Waarschijnlijk wilde vogel
Sperweruilen worden helaas in gevangenschap gehouden. Vorig jaar nog werd een broodmagere sperweruil opgeraapt in Zeist. De vogel had een ring om en kwam uit een dierentuin in Zürich. Sperweruilen zijn niet schuw, zo ook de vogel in Zwolle. Ook het feit dat hij in de stad naar voedsel zoekt zegt niets over of het gaat om een ontsnapte vogel, want ook in het reguliere verspreidingsgebied duiken ze in steden op. De sperweruil van Zwolle wordt daarom vooralsnog als een wilde vogel beschouwd.

Vogelbescherming roept vooral fotografen op om de sperweruil te respecteren en niet te dichtbij te benaderen, zodat hij niet onnodig wordt verstoord. Bovendien kunnen dan veel mensen van de vogel genieten. Want een sperweruil is werkelijk een droomvogel om te zien!

Tekst: Ruud van Beusekom, Vogelbescherming Nederland
Foto's: Jaap Denee; Rick van der Gronde