Cantharellen eten, welke soort heb jij op je bord?

Bericht uitgegeven door de Nederlandse Mycologische Vereniging [land] op [publicatiedatum]

Halverwege de zomer verschijnen de eerste Cantharellen in de Nederlandse natuur. Cantharellen die je hier in winkels en restaurants kunt krijgen, komen echter vooral uit het buitenland. Vanuit alle windstreken worden ze in grote hoeveelheden aangevoerd om onze honger naar deze paddenstoelen te stillen. Welke soort heb jij op je bord, en waar komt hij vandaan? Heeft de invoer van andere soorten uit verre windstreken effect op de Nederlandse natuur?

Cantharellen of Hanekammen, zoals de officiële Nederlandse naam luidt, zijn er al vroeg. Zo halverwege de zomer verschijnen ze onder gunstige omstandigheden, vooral op de zandgronden in het midden en noorden van het land.
Vele jaren waren ze praktisch afwezig. Vooral in de tweede helft van de vorige eeuw zijn ze erg achteruitgegaan door de zure regen. De soort herstelt zich maar erg moeizaam en staat als gevoelig op de Rode lijst 2008. De Cantharel is een mycorrhiza-paddenstoel dus een soort die samenleeft met bomen zoals eik en berk. Als je ze op je bord vindt in een restaurant heb je dus te maken met een in de natuur geplukt product.

De Cantharellen die in Nederland verkrijgbaar zijn en die in restaurants gebruikt of in de winkel verkocht worden, zijn maar heel zelden in Nederland verzameld. Dat is maar goed ook, want de totale aantallen die worden gegeten zijn astronomisch. Importgegevens in Duitsland laten zien dat deze daar zo'n tien jaar geleden al schommelden rond de tien miljoen kilo op jaarbasis.
Deze paddenstoelen worden aangevoerd vanuit verre landen. Met een totaal van zo’n ongeveer 110 tot 114 soorten Cantharellen over de gehele wereld kan dit. Landen waar vandaan grote hoeveelheden worden aangevoerd zijn de Baltische staten (Litouwen, Letland en Estland), Wit-Rusland en Scandinavië. Vooral later in het jaar, rond de kerst, kom je ook wel verpakkingen tegen uit Canada of de VS.

Zelfs vanuit Afrika (Congo en Tanzania) worden tegenwoordig Cantharellen aangevoerd. Het gaat hier om een gele Cantharel met een rode hoed. Deze groep van vier soorten is sinds eind juni 2012 in een eigen geslacht ondergebracht dat Afrocantharellus genoemd is.

De meest gevonden soort in Europa is Cantharellus cibarius. Overigens zijn er ook in Nederland meerdere soorten en dit aantal neemt nog steeds toe.

Het is goed mogelijk dat het aantal soorten in Nederland zich de komende jaren uitbreidt als gevolg van die rondvliegende sporen van exotische soorten. Wat de impact op de Nederlandse natuur daarvan zal zijn weet niemand.

Cantharellen zijn natuurproducten die snel kunnen bederven en waarvan je dan ernstig ziek kan worden. Kijk dus altijd of ze vers zijn en redelijk schoon. En zorg dat je toestemming hebt van de boseigenaar als je ze wilt plukken.

Tekst en foto's: Menno Boomsluiter, Nederlandse Mycologische Vereniging