Hanekam paddenstoel van het jaar 2013
Nederlandse Mycologische VerenigingBericht uitgegeven door de Nederlandse Mycologische Vereniging [land] op [publicatiedatum]
De Nederlandse Mycologische Vereniging heeft de Hanekam als paddenstoel van het jaar 2013 gekozen. De Hanekam staat symbool voor de grote achteruitgang van veel soorten paddenstoelen vanaf de vijftiger jaren van de vorige eeuw.
De Hanekam (Cantharellus cibarius) is een smakelijke paddenstoel, die aan de onderkant smalle lijsten heeft in plaats van lamellen. Daarin verschilt de Hanekam duidelijk van de Valse hanekam (Hygrophoropsis aurantiaca), waarmee hij desondanks soms toch verward wordt. Veel oudere mensen hebben als kind nog met hun ouders naar deze paddenstoel gezocht, in een tijd dat de Hanekam nog volop in bossen op de voedselarme zandgronden groeide.
De Hanekam staat symbool voor de grote achteruitgang van veel soorten paddenstoelen vanaf de vijftiger jaren. Al in de tachtiger jaren toonde wetenschappelijk onderzoek aan dat deze soort ernstig te lijden had van verzuring en vermesting. In delen van ons land waar relatief minder zure en vermestende stoffen in de atmosfeer waren, was de achteruitgang ook minder sterk. Zo is hij in Drenthe nooit helemaal verdwenen. Nu verzuring vrijwel tot het verleden behoort en de vermesting met 35 procent is afgenomen, heeft de Hanekam zich enigszins hersteld. Maar dan voornamelijk in ijl begroeide bermen en langs bospaden, want in de meeste bossen is de strooisellaag te dik geworden voor deze liefhebber van schrale, mossige plekken.
De Hanekam is een paddenstoel die alleen in symbiose met een boom kan groeien. In Nederland is dat meestal een eik, maar hij wordt ook gevonden bij Grove den, Beuk en Berk. Zoals boven al aangegeven is het een soort van zandgrond. Het heeft dan ook geen zin om naar deze paddenstoel te zoeken in klei- of veengebieden. In de lage delen van West- en Noordoost-Nederland zult u naar de duinen en Waddeneilanden moeten reizen om een kans te maken de Hanekam te vinden.
De soort herstelt zich maar moeizaam en staat als gevoelig op de Rode lijst 2008.
Nergens worden de dichtheden van vroeger ook maar bij benadering gehaald. Maar het kan best zijn dat er in ons land veel vindplaatsen zijn, waarvan wij het bestaan niet weten. Vandaar dat de Nederlandse Mycologische Vereniging de Hanekam heeft uitgeroepen tot paddenstoelensoort van 2013.
Lees meer op de website van de Nederlandse Mycologische Vereniging hoe u waarnemingen kunt doorgeven.
Tekst: Menno Boomsluiter, Nederlandse Mycologische Vereniging
Foto's: Gerben Winkel, Aldert Gutter, Nederlandse Mycologische Vereniging