Veldgentiaan in 2010: dóórbloeien voor nog meer zaad
FLORONBericht uitgegeven door FLORON op [publicatiedatum]
De Gentiaantjes in de duinen waren laat dit jaar. Begin september meldde Natuurbericht dat de Gentiaantjes in de duinen eindelijk bloeiden. Er was toen goede hoop dat ze voor de herfst genoeg zaad zouden produceren. Inmiddels is het volop herfst. Hoe vergaat het de Gentianen?
In sommige duinvalleien lijkt met het late seizoen het juiste kiemingsmoment voor Veldgentiaan toch echt gemist te zijn. Doordat kieming uitbleef, kwam het ook niet tot bloeiende, laat staan zaadzettende exemplaren. Half oktober bleek echter al dat er ook vergelijkbare valleien zijn waar de gentiaantjes op dat moment beter bloeiden dan in augustus en september. En nu, begin november, zijn nog niet alle Veldgentianen uitgebloeid. Terwijl het inmiddels met korte dagen, 7 graden overdag, regelmatig regen en ’s nachts bijna vorst, toch echt wel herfst genoemd mag worden.
De Veldgentianen die in november bloeien blijven klein, drie tot vijf centimeter groot, met één of twee bloemen. In plaats van het frisgroen van oktober zijn de bladeren nu bruinig, maar wel vitaal. Net uitgebloeide miezerige plantjes met één vruchtje blijken wel 20 zaadjes te hebben. Geen slecht resultaat met het oog op de voortplanting.
Heel uitzonderlijk is die late bloei overigens niet. De Heukels’ flora geeft als bloeitijd voor Veldgentiaan augustus tot en met de herfst. Het geringe aantal meldingen laat in het jaar heeft er waarschijnlijk vooral mee te maken dat er in deze tijd minder waarnemers op pad gaan omdat het plantenseizoen er min of meer op zit. De beste tijd om Gentiaantjes te zien is normaal gesproken ook wel half augustus tot september.
Blijft voor mij de vraag of ik na half november nogmaals moet kijken in mijn ‘achtertuin’ het duin. Als er dan nog een bloeiend exemplaar te vinden is, gaat hij het herbarium van Leiden in, als voorbode van een eventuele klimaatverandering. Met zoveel zaad geproduceerd dit jaar kan deze popluatie één exemplaar wel missen.
Tekst en foto's: Thea Spruijt, FLORON