Gekke herten gezocht

Bericht uitgegeven door de Zoogdiervereniging op [publicatiedatum]

In het kader van "signalering exoten" zoekt de Zoogdiervereniging naar waarnemingen van exotische herten. Zag u onlangs dus een sikahert, muntjak of Chinees waterhert, geef het dan door.

De Zoogdiervereniging, andere soortenorganisaties en www.waarneming.nl willen dit jaar een goed beeld krijgen van de verspreiding van exotische dieren en planten in Nederland. Dat gebeurt op initiatief van de Commissie Invasieve Exoten (TIE). Het TIE adviseert de minister van LNV over exoten die nog niet in Nederland zijn (preventie), maar ook over hoe om te gaan met exoten die al wel zijn waargenomen in ons land. Op tijd signaleren van nieuwe exoten in Nederland is daarbij belangrijk.

Gekke herten
Zo komen er in Europa diverse hertensoorten uit andere werelddelen voor. Met name door de Engelsen is er, in de koloniale tijden, veel met hertachtigen gesleept. Dieren werden uitgezet op grote landgoederen om daar wat variatie te creëren. Daardoor komen in Engeland nu exotische sikaherten (Cervus nippon), muntjaks (Muntiacus reevesi) en Chinese waterherten (Hydropotes inermis) voor.

Er gaan al een tijd geruchten over het voorkomen van deze soorten in Nederland. Maar hoe zit het nu precies? Zitten deze herten in ons land, en met veel? Zo werden er in het verleden muntjaks, oftewel blafherten, gezien en zelfs geschoten. Het is onbekend of ze zich hier ook voortplanten. Het sikahert werd tot nu toe twee keer in Nederland waargenomen. In beide gevallen ging het om een ontsnapt dier. Het damhert is geen exoot: het kwam al voor 1900 voor in Nederland. Wel breidt de soort zich momenteel uit; daarom willen we ook graag meer weten over de verspreiding van deze hertachtige.

Herkenning van de exotische herten

Het muntjak is een kleine, gedrongen hertensoort. Het dier weegt tussen de 10 en 18 kilo, en bereikt een lichaamslengte van maximaal 90 centimeter, en een schouderhoogte van 50 centimeter. Het is dus kleiner dan de ree. De rug is ronder dan bij ree of Chinees waterhert. De vachtkleur is kastanjebruin. Opvallend zijn de buiten de lip uitstekende hoektanden van de bovenkaak, waardoor het dier een roofdierachtige uitstraling heeft. De mannelijke dieren hebben een gewei met korte stangen, en slechts één vertakking. De dieren maken een blaffend geluid; daarom worden ze ook wel blafherten genoemd. Bij opwinding steken de dieren hun staart omhoog. 

Het Chinees waterhert is ook kleiner dan de ree, maar iets groter dan het muntjak. Het rugprofiel is vrij recht en de vacht lichtbruin: lichter dan ree of muntjak. De oren zijn voor herten relatief groot. Ook dit dier heeft opvallende hoektanden.

Het damhert zit qua formaat tussen ree en edelhert in. De vacht heeft witte vlekjes, maar die zijn in de winter minder opvallend. Heel kenmerkend is het schoffelgewei. Dat is een gewei waarbij de einden geen stangen zijn, maar een plaat.

Het sikahert is een fors hert, dat sterk lijkt sterk op het edelhert, maar wat gedrongener is. Het gewei heeft tot vier vertakkingen; bij edelhert kunnen dat er ook meer zijn. Net als bij het edelhert hebben alleen mannelijke dieren een gewei. De staart heeft, in tegenstelling tot die van het edelhert, vaak een zwarte streep. In de zomer hebben hindes lichte vlekken. 

Waarnemingen welkom
Heeft u een muntjak of een ander uitheems zoogdier gezien, geef deze dan door via www.telmee.nl, www.waarneming.nl  of waarneming@zoogdier.nl. Ook oude waarnemingen zijn welkom! Een goede omschrijving van uw waarneming, of liever nog, een foto, is daarbij zeer welkom.

Tekst: Jasja Dekker, www.zoogdiervereniging.nl
Foto’s: Clifton Beard, WIE EN VRIJ, Denovitch en Paul van Hoof