Nederlandse verspreiding muntjak beperkt

De muntjak (Muntiacus reevesi) is een kleine hertachtige. Kenmerkend zijn de bovenste hoektanden die bij de mannetjes tot kleine slagtanden uitgroeien. De muntjak is inheems in China en Taiwan, maar in verschillende Europese landen is het dier uitgezet. Met name in Engeland komt het dier ruim verspreid voor. Ook in Nederland worden zo nu en dan waarnemingen gemeld. De muntjak is door de Europese Unie opgenomen in de lijst van “Invasive Alien Species”; een lijst van exoten die zich potentieel invasief kunnen ontwikkelen en dus bestreden moeten worden door de aangesloten landen.   

De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit, die belast is met de uitvoering van het exotenbeleid in ons land, heeft de Zoogdiervereniging gevraagd om een verspreidingsonderzoek naar de muntjak in Nederland uit te voeren. Het doel hiervan was om te achterhalen waar en in welke aantallen muntjaks anno 2016 in Nederland voorkomen en in hoeverre sprake is van vestiging.

Allereerst zijn alle in Nederland aanwezige databestanden van waarnemingen bij elkaar gevoegd. Dit heeft geleid tot een overzicht van 153 meldingen. Op basis van deze meldingen zijn concentratiegebieden aangegeven. Vervolgens is in een aantal van deze gebieden gericht onderzoek uitgevoerd naar het voorkomen van de muntjak, zoveel als mogelijk met lokale partijen.

Uitkomsten onderzoek

Het verspreidingsonderzoek is uitgevoerd van januari tot en met maart van dit jaar en heeft nieuw licht geworpen op de verspreiding van de muntjak in Nederland. Op de Veluwe is waarschijnlijk hooguit sprake van enkele individuen ten zuidoosten van Apeldoorn. In de provincie Noord-Brabant lijkt sprake te zijn van een kleine populatie in en om Landgoed de Utrecht. Daarnaast zijn er enkele locaties waar mogelijk slechts een of enkele individuen voorkomen. Dit geldt voor Hilvarenbeek en mogelijk Ossendrecht, omgeving Eindhoven, de Maashorst en Oost-Zeeuws-Vlaanderen. Elders in Nederland leven anno 2016 geen muntjaks (meer). Eerdere schattingen van de muntjakpopulatie in Nederland van circa 100 (eind jaren negentig) en 50 tot 100 (2010) lijken op basis van de huidige inzichten dus overtrokken. Ondanks het bezits- en handelsverbod lijkt er toch sprake van incidentele lokale uitzettingen of ontsnappingen.

Nieuwe meldingen

Het blijft mogelijk dat lokaal een muntjak wordt waargenomen. Hierbij moet altijd goed worden onderzocht of de melding geen ree betreft. Gezien het bezits- en handelsverbod in Nederland wordt de kans dat een muntjak wordt waargenomen steeds kleiner geacht. Meldingen van muntjaks blijven natuurlijk welkom en kunnen worden doorgegeven op www.waarneming.nl, www.telmee.nl en door te mailen naar de zoogdiervereniging.

Alle informatie staat in het rapport ‘Verspreidingsonderzoek muntjak januari t/m maart 2016’ (pdf, 4,5 MB).

Tekst: Hans Hollander, Zoogdiervereniging
Foto: Bernadette van Noort
Kaartje: Zoogdiervereniging