Dansende salamanders nu te zien

Bericht uitgegeven door RAVON op donderdag 18 maart 2010

Na een korte pauze tijdens de koude dagen zijn de watersalamanders weer volop in beweging. Ze trekken richting het water met als doel zich voort te planten. Het bijzondere paringsritueel van deze dieren speelt zich volledig onder water af.

Eitjes
Vanaf het vroege voorjaar tot in de zomer kunnen vrouwelijke watersalamanders eitjes afzetten. Dat doet ze heel zorgvuldig. Elk eitje wordt afzonderlijk op een blaadje gelegd waarop ze het blaadje met haar achterpoten dubbelvouwt. Daardoor zit het mooi beschermd en kan het zich gaan ontwikkelen. Maar voordat het vrouwtje de eitjes af gaat zetten, moeten die eerst bevrucht worden. Dat gaat niet zomaar. De mannelijke salamanders moeten er wel wat voor doen. Onder water speelt zich een heel ritueel af. Bij alle inheemse watersalamanders verloopt dit op nagenoeg dezelfde manier.

Stoere man
De mannelijke salamanders proberen de aandacht van het vrouwtje te trekken en haar vervolgens met zich mee te lokken. Eerst ruikt hij aan haar en gaat dwars voor haar staan. Als ze niet wegloopt, draait hij zijn flanken verder naar haar toe om de heldere kleuren op zijn zij en op de staart te showen. Ook de stoere rug- en staartkam en/of zwemvliezen worden zoveel mogelijk getoond. Door al die actie staat hij soms hoog op de poten of zweeft hij zelfs als een ballerina voor haar in het water.

Bevruchting
De staart wordt regelmatig met krachtige bewegingen heen en weer bewogen. Hierdoor worden de geurstoffen die hij produceert door het water naar het vrouwtje gewaaierd. Uiteindelijk zwicht ze voor al die pracht en uitsloverij. Als de balts haar volledige aandacht heeft, loopt het mannetje over de bodem weg. Ze volgt hem. Hij zet vervolgens een spermakegeltje af op de bodem. Als hij verder loopt en zij nog steeds volgt, neemt zij dit kegeltje met haar cloaca op en kunnen de eitjes in haar lichaam bevrucht worden.

Tekst & foto: Arnold van Rijsewijk, RAVON