Gelderse roos houdt de boel voor de gek
FLORONBericht uitgegeven door FLORON op woensdag 27 mei 2009
Wie de moeite neemt om bloemen van dichtbij te bekijken komt regelmatig voor verrassingen te staan. Een bekend voorbeeld daarvan is de Gelderse roos waarvan de bloemstructuur anders is dan je van een afstand misschien vermoedt.
Gelderse roos is een flinke struik met grofgetande drie- tot vijflobbige bladen en witte "schermvormige" bloeiwijzen. Met de rozenfamilie heeft deze soort echter weinig van doen: hij behoort, net als de vlier, tot de muskuskruidfamilie.
Maar er is meer aan de hand met deze soort dat ogenschijnlijk "niet klopt". De bloeiwijzen zijn opgebouwd uit twee verschillende typen bloemen. Het meest opvallend zijn de bloemen aan de rand. Eigenlijk zijn dit geen echte bloemen, want nadere bestudering leert dat hier geen meeldraden of stampers te vinden zijn. Het zijn schijnbloemen die de functie hebben insekten aan te trekken. De beesten die gelokt worden vinden alsnog hun beloning in de echte bloemen in het middengedeelte van de bloeiwijze. Daar bevinden zich de veel kleinere functionele bloemen waar de insecten stuifmeel en nectar vinden. Een leugentje om bestwil dus.
De Gelderse roos komt nu in bloei en is in vrijwel heel het land te vinden. De soort komt ook veel voor in tuinen en plantsoenen. Waar de echte bloemen zitten verschijnen later in het jaar mooie rode bessen.
Tekst en foto: Wout van der Slikke, FLORON