Vooral nog atalanta's

Bericht uitgegeven door De Vlinderstichting [land] op [publicatiedatum]

Er vlogen nog veel vlinders tijdens de zachte zonnige dagen vorige week. Er werden meer dan tien soorten gezien, maar de meeste meldingen hebben betrekking op de atalanta, een trekvlinder.

De atalanta kon tot voor kort de winter in Nederland of België niet overleven. Vrijwel nooit slaagde een vlinder er in overwinterend het voorjaar te halen. Winter- en vroege voorjaarswaarnemingen waren dan ook zeldzaam. Pas in april arriveerden de eerste zomergasten: atalanta's die in Zuid-Europa hebben overwinterd. De laatste tien tot vijftien jaar lijkt dit te veranderen. In zachte winters blijven atalanta’s hier in Nederland en ze overleven het ook voor een deel, zo blijkt uit de regelmatige waarnemingen van atalanta’s uit januari en februari. Zelfs in de relatief strenge winter van 2009 en 2010 heeft een aantal atalanta’s het overleefd. De atalanta’s die we nu nog zien zouden dus nog weg moeten trekken, maar een groot aantal vlinders zullen we hier bij zonnig weer blijven zien.

Als er niet veel vorst komt deze winter, zal een heel aantal van hen de winter overleven. Het aanhoudend zachte weer zal veel van de nu nog aanwezige atalanta’s verleiden om hier te blijven. Als het dan later in de winter wel erg koud wordt, zullen velen het niet overleven. Toch is dit voor de soort niet verontrustend omdat naar verwachting zeer veel atalanta’s wel naar het zuiden zijn afgereisd. Net als vogeltrek is vlindertrek in het voorjaar noordwaarts en in het najaar zuidwaarts gericht. Een belangrijk verschil tussen vogels en vlinders is echter dat vlinders een enkele reis hebben, terwijl vogels de reis van overwinterings- naar overzomeringsgebied meerdere malen kunnen maken. Vlinders leven te kort om na hun tocht vanuit het zuiden terug te keren. Atalanta's die nu nog naar het zuiden zijn getrokken, planten zich daar voort en sterven. Hun nakomelingen zullen komend voorjaar weer deze kant opkomen.

Tekst en foto's: Kars Veling, De Vlinderstichting