Kleine Grote vlokslakken: de herfst is in aantocht!
Stichting ANEMOONBericht uitgegeven door Stichting ANEMOON op [publicatiedatum]
De Grote vlokslak is wellicht het boegbeeld van de oer-Hollandse mariene fauna. In de late zomer, als de zeewatertemperatuur over zijn hoogtepunt heen is en langzaam begint af te koelen, ontwikkelen microscopisch kleine larfjes zich tot jonge zeenaaktslakjes. Als we de eerste jonge Grote vlokslakken zien weten we dus dat de zomer op zijn retour is en de herfst voor de deur staat. Vorig weekend hebben sportduikers en waarnemers van Stichting Anemoon de eerste juveniele Grote vlokslakken in de Oosterschelde aangetroffen. We weten dus hoe laat is!
Grote vlokslakken zijn zeenaaktslakken die ieder jaar en zeer algemeen overal in onze kustwateren voorkomen. Ze voeden zich onder andere met Gewone slibanemonen en Zeeanjelieren. Ook dat zijn typische inheemse zeedieren en daarmee is de Grote Vlokslak met recht een oer-Hollands zeebeestje te noemen. In het voorjaar zijn ze maximaal 12 centimeter lang en daarmee is het ook nog eens één van onze grootste zeenaaktslakken, die eenvoudig door sportduikers te herkennen is. Ze paren dan, produceren eisnoeren en sterven volledig uitgeput. Gedurende de zomer treffen we geen Grote vlokslakken aan in onze kustwateren. Na ongeveer zes weken komen uit de eitjes minuscuul kleine larfjes, die met het blote oog niet herkenbaar zijn.
Rond eind augustus, als de temperatuur van het zeewater over zijn hoogtepunt heen is en langzaam begint af te koelen, veranderen de larfjes in juveniele zeenaaktslakjes van ongeveer één millimeter lengte. Na één tot twee weken zijn ze al vier à vijf millimeter en worden de eerste slakjes door sportduikers waargenomen.
Ze hebben op dat moment nog stompe korte papillen op hun rug en lijken nog maar weinig op de volgroeide Grote vlokslakken. Maar er is voedsel genoeg en eind augustus zijn de eerste slakjes al acht tot tien millimeter lang. Nu zijn de papillen wel relatief lang en slank en zijn het zeer goed herkenbare kleine Grote vlokslakken. Vorig weekend zijn de eerste Grote vlokslakken van negen millimeter in de centrale Oosterschelde aangetroffen.
De boodschap is duidelijk. De zomer is over zijn hoogtepunt. De zeewatertemperatuur is nu van ongeveer 20 graden Celsius al gedaald tot 18 à 19 graden Celcius. De onvermijdelijke herfst en winter staan voor de deur. Over een maand of twee zien we overal op onze kust Grote zeenaaktslakken met een lengte van ongeveer drie tot vier centimeter. En in december zijn de grootste exemplaren al ongeveer tien centimeter lang. Dan komen ook de Slakdolfjes weer in beeld en trekken Snotolven onze Delta binnen. Oké, het koude winterse zeewater is wellicht niet zo aantrekkelijk om in te duiken, maar de jaarlijks terugkerende dynamiek in de biodiversiteit van onze mariene fauna maakt sportduiken in onze kustwateren wel heel erg interessant.
Tekst en foto’s: Peter H. van Bragt, Stichting Anemoon