Juni: grote kans op tekenbeten

Bericht uitgegeven door de Natuurkalender op dinsdag 2 juni 2009

Tot en met 31 mei werden er dit jaar 368 tekenbeten doorgegeven aan de Natuurkalender; de meesten in april en mei. Dit is iets minder dan voorgaande jaren; wellicht doordat het het afgelopen voorjaar gemiddeld iets droger was dan in 2007 en 2008. Normaalgesproken worden de meeste tekenbeten doorgegeven in juni.

De laatste jaren startte het echte tekenbetenseizoen in april en mei. Ook in 2009 begonnen de tekenbeetmeldingen in deze maanden toe te nemen: 129 in april en 179 in mei (308 in totaal). In 2008 waren er op 31 mei al 370 tekenbeten gemeld en in 2008 zelfs 706. In beide jaren werden de meeste tekenbeten echter doorgegeven in juni (zie onderstaande figuur). Wees dus extra alert komende tijd!

Warme en vochtige omstandigheden zijn ideaal voor teken: dan kunnen ze het langst in de vegetatie wachten op een gastheer zonder uit te drogen. Afgelopen lente gaat de boeken in als zeer zacht en zeer zoning, maar gemiddeld ook vrij droog (www.knmi.nl). De lentes van 2007 en 2008 waren naast zacht iets natter dan dit jaar. Wellicht verklaart dit de iets grotere hoeveelheid tekenbeten in die jaren.

Het gedrag van de schapenteek
De teken die in Nederland mensen bijten zijn schapenteken (Ixodes ricinus). Zij voeden zich één keer per levensstadium. Hongerige teken klimmen omhoog langs de stengels van grassen, planten en struiken, totdat ze op een hoogte zitten waarbij ze gemakkelijk op een passerende gastheer kunnen overstappen. Als een gastheer (bijv. muis, fazant, ree of mens) deze planten aanraakt, weet de teek dat een gastheer in de buurt is en zal ze proberen via huidcontact een overstap te maken. Eenmaal op de gastheer, loopt de teek naar specifieke plaatsen op het lichaam van de gastheer toe: bij larven zijn vooral de oren en neus geliefd; nimfen voeden zich ook vaak op het oor, maar worden ook wel bij de staart of in de hals gevonden. Volwassen teken kunnen zich overal op het lichaam bevinden, maar hechten zich vaak in de hals en onder de staart.

Zie www.natuurkalender.nl voor meer informatie over teken en tekenbeten. Op deze website kunt u ook uw eigen tekenbeten doorgeven.

Tekst en figuur: Sara Mulder, de Natuurkalender
Foto: Fedor Gassner