Nachtvlinders lokken in de winter

Bericht uitgegeven door De Vlinderstichting [land] op [publicatiedatum]

Hoewel bijna alle nachtvlinders de winter als ei, rups of pop overleven zijn er ook een paar die nu vlinder zijn. In het najaar verschijnen ze en drinken uit de laatste klimop. Nu kun je ze lokken met stroop.

Op dit moment zijn er drie soorten die je regelmatig tegen kunt komen, waarvan de zwartvlekwinteruil het meest wordt gevonden. Zelfs de klimop is nu uitgebloeid en ze eten nu bijvoorbeeld van fruit of van wondsappen uit beschadigde bomen. Maar dat maakt dat je ze nu uitstekend kunt lokken. Een zoet mengsel van stroop of appelstroop, gemengd met suiker en eventuele andere ingrediënten kan van tientallen meters afstand de nachtvlinders aantrekken (zie dit natuurbericht voor een recept). Ze zitten dan meestal rustig te drinken en zijn goed te bekijken en op naam te brengen.

Verspreid over het land zijn er nachtvlinderaars die regelmatig bomen met stroop besmeren en controleren welke vlinders ze erop aantreffen. Dat smeren gebeurt net voor zonsondergang (dus nu zo tussen 17.00 en 18.00 uur) en het controleren kun je vanaf een uur later doen. De beste nachten zijn als de temperatuur niet onder de 5 graden Celsius komt en de afgelopen nachten zijn er dan ook flink wat nachtvlinders op smeer doorgegeven aan Waarneming.nl en Telmee.

De zwartvlekwinteruil neemt de laatste jaren sterk toe. Een jaar of tien geleden zat hij vooral in Zuid-Nederland, maar inmiddels is hij tot in Groningen een regelmatige verschijning op het smeer. De eitjes worden afgezet op diverse struiken, waaronder sleedoorn en die staat natuurlijk ook overal. Waarschijnlijk heeft de uitbreiding te maken met de net wat hogere temperaturen als gevolg van klimaatverandering. Hij is de hele winter actief, behalve in nachten dat het flink vriest.

De wachtervlinder wordt nu ook veel op smeer gevonden, maar normaal gesproken is deze soort in december en januari in rust. Ze vliegen in november en weer na de echte winter in februari en maart. Door het ontbreken van de winter dit jaar zijn ze nu nog steeds (of alweer) te zien. Ook bosbesuil komt op stroop af, maar deze is vooral op de zandgronden algemeen. De nachtvlinders zitten bij of soms zelfs in de stroop, maar blijven er nooit aan vast kleven. Blijkbaar hebben ze heel goed door dat daar een gevaar schuilt en weten ze dat te voorkomen. Met hun lange roltong zuigen ze de zoetigheid naar binnen. Soms blijven ze urenlang drinken. Je kunt naar natuurgebieden om te smeren (wel even de beheerder inlichten), maar ook in je eigen tuin kun je het proberen. In maart en april zijn er nog veel meer soorten die je op deze manier kunt lokken.

Bericht mede in het kader van 'Tuin als thuis', onderdeel van het programma Groen en Doen van het Ministerie van EZ.

Tekst en foto’s: Kars Veling, De Vlinderstichting