Ringslangen vervellen ook in het water
Stichting RAVONBericht uitgegeven door Stichting RAVON op [publicatiedatum]
Onlangs is gebleken dat ringslangen ook wel eens in het water vervellen. Vervellingen van inheemse slangen worden altijd op het land gevonden, maar in juli werden op twee plaatsen vervellingen van ringslang in het water gevonden. Slangen vervellen meerdere keren per jaar en het is dan ook niet ongewoon om in bos of hei af en toe een vervellingshuid, een zogenaamd slangenhemd, te vinden. Mogelijk vervellen ringslangen wel vaker in of onder water, maar worden de huiden op zulke plaatsen niet gevonden.
Een RAVON medewerkster vond op 4 juli in Duitsland een complete, bijna 130 centimeter lange vervelling van een ringslang in een tuinvijver. De vervelling lag in het water, deels net onder het oppervlak, deels net erboven. De slang had bij het vervellen weerstand gezocht tussen stengels rietgras. Op 10 juli werd tijdens een RAVON vissenweekend in Overijssel door twee deelnemende duikers op een meter diepte een huidflard van circa 5 centimeter gevonden in de oeverzone van de Berenburgenplas tussen Meppel en Zwolle. Dit stuk vervelling lag op de bodem tussen rietstengels.
Een slangenhemd is een opvallend dierspoor, want om te kunnen groeien werpen slangen in één keer het buitenste hoornlaagje van hun te klein geworden opperhuid af. Ze vervellen enkele keren per jaar en om de huid af te stropen zoeken slangen een omgeving op die enige fysieke weerstand biedt. Ze kruipen bijvoorbeeld door een nauwe holte onder een steen of door een heide- of graspol. De huid laat het eerst los bij de bek en stroopt vervolgens binnenstebuiten af. Een slangenhemd ziet er uit als een grijswitte, afgestroopte kous. Door het water wordt de loslatende huid nog weker dan reeds het geval is bij een ‘normale’ vervelling en mogelijk stroopt ze daardoor gemakkelijker af. Op grond van de vorm van de kop- en rugschubben kunnen vervellingen op soort gedetermineerd worden. RAVON heeft een herkenningskaart Slangenhemden ontwikkeld.
Tekst en foto: Annemarie van Diepenbeek, RAVON