Goldrush voor lijster

11-OKT-2011 - Voor een wielrenner is het Parijs-Roubaix winnen, voor een astronaut een landing op de maan, voor België een regering. Ook vogelkijkers hebben zo hun ultieme betrachtingen. In het najaar gaat vogelend Vlaanderen er steeds weer naar op zoek: vogelsoorten die hier normaal niet voorkomen, extreme dwaalgasten, droombeesten. Zondag was het raak:  in het natuurgebied de Sashul te Heist dook een Goudlijster op.

Bericht uitgegeven door Natuurpunt Studie op [publicatiedatum]

Voor een wielrenner is het Parijs-Roubaix winnen, voor een astronaut een landing op de maan, voor België een regering. Ook vogelkijkers hebben zo hun ultieme betrachtingen. In het najaar gaat 'vogelend Vlaanderen' er steeds weer naar op zoek: vogelsoorten die hier normaal niet voorkomen, extreme dwaalgasten, droombeesten. Zondag was het raak:  in het natuurgebied de Sashul te Heist dook een Goudlijster op. Donderslag bij heldere hemel.

Op zich heeft deze vogel niet echt veel om het lijf: een goeie 30 cm, grijsbruinig, met halvemaanvormige schubjes op de buik. Voor leken is het een vogel als een ander maar voor een doorsnee ornitholoog is het mega. Goudlijsters broeden immers in Siberië, in de dichte, vochtige taiga, tussen naaldbomen. Heel ver van hier dus en daarom bleef dit voor velen lange tijd een bijna onbereikbare soort met mythische allures.

Topbeeld van een topsoort: de eerste twitchbare Goudlijster voor België in de Sashul te Heist (foto: Raymond de Smet)

De Goudlijster die op 9 oktober in Heist door Johan Buckens werd ontdekt, is echter geen primeur voor ons land. De soort werd hier al eerder opgemerkt. Het gros van de waarnemingen dateert echter uit de tijd dat lijsters voor consumptie nog massaal werden gevangen met strikken. Vooral in de Ardennen was deze praktijk uitermate populair. Ter illustratie: het Franse dorpje Hargnies (net over de grens met België, nabij Givet) telde tot in 1958 nog 60 jagers met een officiële vergunning om strikken te plaatsen. Elk van hen plaatste ca. 4.000 strikken per jaar, goed voor 240.000 strikken, in één kleine gemeente! Tussen de honderdduizenden Kramsvogels, Koperwieken, Zanglijsters en Merels, werd sporadisch ook wel eens een Goudlijster gevangen. Het eerste exemplaar werd gevangen op 17 oktober 1842 in Grez-Doiceau (Waals-Brabant). Deze vogel werd, net als de 15 exemplaren die later werden gestrikt, vakkundig gedood en doorgaans overgemaakt als een trofee aan verzamelaars die voor zo’n rariteit vaak een aardige duit neertelden. De laatste Goudlijster belandde op 21 oktober 1961 in Kessel (Antwerpen) in de netten. En toen was het wachten. Lang wachten, 50 jaar lang. Een ganse generatie bleef goudlijsterloos … tot zondag.

Hoe het dier hier precies verzeild geraakte, kunnen we niet met zekerheid zeggen.
Zeker is wel dat het om een jonge vogel gaat.  Daarvan is bekend dat ze tijdens de trekperiode gemakkelijker de weg kwijt raken dan volwassen vogels met meer ervaring.

Het nieuws van deze sensationele ontdekking werd onmiddellijk verspreid via vogelfora, mailinglists, e-mail alerts en sms meldingen en maandag hadden zich bij zonsopgang ruim 50 vogelaars verzameld aan het natuurdomein De Sashul, ook wel de 'Haag van Heist' genoemd. Na twee uur speuren dook de Goudlijster opnieuw op en in de loop van de dag kon deze forse vogel door ruim 100 man worden aanschouwd. Indien de vogel ook de komende dagen blijft hangen, zal dit ongetwijfeld ook vele buitenlandse vogelkijkers naar Heist lokken. De whereabouts van deze topper kan je volgen op www.waarnemingen.be. Vandaag kon de vogel vooralsnog niet worden teruggevonden, maar er wordt naarstig gezocht ...

Tekst: Dominique Verbelen, Natuurpunt Studie
Foto: Raymond de Smet