oranjetipjes - primair

Week van het oranjetipje

SoortenNL
24-APR-2023 - Het voorjaar is losgebarsten en de vlinders vliegen volop. Een van de echte voorjaarsboden is het oranjetipje. En het gaat gelukkig goed met dit fraaie vlindertje, in tegenstelling tot veel andere. Nu en de komende weken is de tijd om deze vlinder te zien te krijgen, want na half mei zijn ze rups en pop en die zijn lastiger te vinden. Daarom is het nu de week van het oranjetipje.

Oranjetipje, mannetje drinkend op look-zonder-lookDe eerste oranjetipjes verschijnen in maart. Na half mei is de kans er eentje te zien vliegen al heel klein, want het oranjetipje heeft maar één generatie per jaar en is dus alleen in het voorjaar te zien. Ze zijn inmiddels in het hele land wel aan te treffen. Je moet alleen wel wat ruigte of bomen en struiken in de buurt hebben. Graslanden met pinksterbloem zijn ideaal leefgebied, maar geen kale graslanden zonder houtwalletjes of bomen of struiken. Ook in steden en dorpen zijn ze wel te vinden en met een beetje geluk ook in je tuin. Dat geluk kun je ook afdwingen door je tuin aantrekkelijk te maken voor het oranjetipje. Dat betekent dat er voedsel moet zijn voor de vlinders, dus bloeiende planten van maart tot mei. Ze zijn niet heel kritisch. Je ziet ze wel vaak op pinksterbloem en look-zonder-look drinken, dat zijn tegelijkertijd ook waardplanten. Want terwijl de vlinders op allerlei planten kunnen drinken, zijn de rupsen specialist. Ze leven alleen op kruisbloemigen. Naast de al genoemde pinksterbloem en look-zonder-look zijn dat in de tuin bijvoorbeeld ook judaspenning en damastbloem.

Waarnemingen oranjetipje in 2022

Oranjetipje, vrouwtjeLeven en werk van het oranjetipje heeft heel veel facetten en in dit nieuwsbericht wordt daar uitgebreid over geschreven. In het kort komt het erop neer dat de rupsen met name van de zaden van de verschillende kruisbloemigen leven. Vrouwtjes zetten hun eitjes af op planten die net bloeien, zodat wanneer de rups uit het eitje kruipt er precies mals en vers zaad aanwezig is voor de jonge rups om van te eten. Omdat oranjetipjes in het voorjaar vliegen en in de loop van juni verpoppen is de verpoppingsplaats enorm belangrijk. In het pinksterbloemgrasland is geen geschikte plek om een maand of acht-negen als pop te hangen. Er wordt daar vast nog gemaaid of begraasd en dan is de pop verdwenen. Je moet oranjetipjes dus zoeken op plekken met bloemrijk grasland en bomen en struiken in de buurt, want daar kunnen de poppen de zomer en de winter overleven. Open bospaden zijn ook geschikt en ook in tuinen komen ze voor. Zoals op het kaartje te zien is komt het oranjetipje redelijk verspreid door het hele land voor, met uitzondering van de echt open delen in klei en veengebieden. Ga op zoek en geef uw waarnemingen door via Waarneming.nl of Telmee.

Oranjetipje Trending Topic!

Als u actief bent op sociale media als Facebook, Twitter, Instagram, Mastodon of Tiktok, post dan deze week u mooiste plaatjes en filmpjes van het oranjetipje met de hashtag #Oranjetipje. Laten we deze prachtige vlinder tot Trending Topic maken! 

Iedere week staat een plant, dier of schimmel centraal in De week van de… Het is een initiatief van SoortenNL, hét kennisnetwerk voor wilde planten en dieren van Nederland. Een netwerk van organisaties die toegepast onderzoek doen en natuurgegevens verzamelen met hulp van duizenden vrijwilligers voor de bescherming van soorten en hun leefgebieden. Met die gegevens ontwikkelen we kennis over de staat van de natuur en verbeteren we beheer, beleid en betrokkenheid.

Tekst en foto’s: Kars Veling, De Vlinderstichting en SoortenNL
Kaart: NDFF