Klimaatverandering bedreigt zeegras, maar het blijkt veerkrachtiger dan gedacht

Dit ecologisch belangrijke ecosysteem, dat voedsel en schuilplaatsen biedt voor vissen en schildpadden, onze kusten beschermt tegen erosie en CO₂ opslaat, staat steeds meer onder druk door veranderingen in het milieu. Om beter te begrijpen hoe zeegras zich herstelt onder verschillende omstandigheden, voerden meer dan dertig onderzoekers een jaar lang experimenten uit op tien locaties langs de westelijke Atlantische kust, van het Caribisch gebied tot de Verenigde Staten. Op elke locatie werden eerst gaten gemaakt in het zeegrasveld, waarna het herstel van de boven- en ondergrondse biomassa werd gevolgd. In de helft van de proefvlakken werden bovendien extra voedingsstoffen toegevoegd. Zo konden de wetenschappers nagaan welke factoren het herstelproces beïnvloeden.

Warmer water: kans of bedreiging?

Opmerkelijk genoeg bleek opwarming van het zeewater het herstel van zeegras op sommige plekken zelfs te bevorderen. “In tegenstelling tot bijvoorbeeld koraal, lijkt zeegras beter te groeien in iets warmer water,” vertelt marien ecoloog Fee Smulders. “Maar we moeten voorzichtig zijn met die conclusie: er zit een grens aan. Als het water te warm wordt, bijvoorbeeld tijdens een hittegolf, kunnen hele zeegrasvelden verdwijnen.”

Extra voedingsstoffen: geen goed nieuws

"Door warmer zeewater trekken herbivoren, zoals zeeschildpadden en vissen, naar noordelijkere gebieden, waar ze meer zeegras eten. Een andere belangrijke drukfactor is dat op plekken waar veel schildpadden of vissen op zeegras grazen, extra vervuiling – zoals meststoffen uit de landbouw die in zee terechtkomen – het herstel ernstig kan belemmeren. "Te veel voedingsstoffen bevorderen algengroei, die het zeegras verstikt," legt Fee Smulders uit. "In gebieden met veel grazende zeedieren maakt dit het zeegras extra gevoelig.”

Tijd voor actie

De studie onderstreept volgens mede-auteur Marjolijn Christianen, die ook verbonden is aan Wageningen University & Research, het belang van een goede waterkwaliteit voor het behoud van zeegrasvelden. “Zeegras is van grote waarde – voor kustgemeenschappen, het zeeleven én voor klimaatmitigatie. Willen we dat deze ecosystemen blijven bestaan in een veranderend klimaat, dan moeten we voorkomen dat ze nog verder worden belast.”

Meer informatie

• Lees het artikel: Temperature Drives Seagrass Recovery Across the Western North Atlantic

Tekst: Cecile Leuverink en Fee Smulders, Wageningen Marine Research
Beeld: Casper Douma (leadfoto: zeeschildpad); Marjolijn Christianen; Fee Smulders