Hoe de vissen zorgen voor het bos

Het Amazonegebied omvat de grootste rivier, het grootste regenwoud en het grootste wetlandsysteem (drasland) op aarde. Dit laatste gebied is twee miljoen vierkante kilometer groot en vormt ongeveer dertig procent van het hele Amazonegebied. Het Amazonegebied is ook het grootste zoetwatersysteem ter wereld. Door de vele rivieren en beekjes leven er ongeveer 3.000 soorten zoetwatervissen, meer dan waar ook ter wereld. Sommige rivieren zijn zo groot dat zelfs zeedieren, zoals roggen en haaien, diep in het binnenland voorkomen, tot wel 1.500 kilometer van de zee.

Er zitten unieke soorten tussen die vissen, zoals sidderalen en de bloedzuigende candiru, en er leven 29 soorten vis die vruchten eten. Ze eten fruit dat van de bomen valt of plukken het zelf, zoals te zien in onderstaande video.

Om dit object in te laden dien je marketing-cookies te accepteren.

Piraputanga springt om fruit te grijpen in Recanto Ecológico Rio da Prata (Bron: Recanto Ecológico Rio da Prata)

Diversiteit

Een internationale groep wetenschappers, waaronder Naturalis-onderzoekers Luiz Jardim de Queiroz en Hans ter Steege, onderzocht de vruchtenetende vissen van de Amazone. Ze keken naar verschillende factoren, zoals de grootte van de overstroomde bossen, hoeveel boomsoorten er zijn, hoe lang een gebied overstroomd is en hoe de chemische samenstelling van het water is. Ze ontdekten dat er meer soorten vruchtenetende vissen zijn in gebieden met grote, diverse bossen en waar de overstromingen langer duren. Het waterpeil bepaalt namelijk hoe makkelijk vissen bij het bos kunnen komen om fruit te eten.

De wetenschappers benadrukken dat de vissoorten en de bossen elkaar nodig hebben: zonder bossen kunnen de vissen niet overleven, en zonder vissen groeien er minder nieuwe bomen. Dit laat zien hoe alles in het Amazonegebied met elkaar verbonden is. Om deze ecosystemen te beschermen, is het belangrijk om ervoor te zorgen dat de overstroomde bossen gezond blijven en dat de vissen toegang houden tot deze gebieden. 

Meer informatie

• Het volledige artikel (Engelstalig): 'Floodplain forests drive fruit-eating fish diversity at the Amazon Basin-scale'. 

Tekst: Naturalis Biodiversity Center
Beeld: Lucelia Nobre Carvalho (leadfoto: een moroko (Brycon falcatus) eet een bacupari-vrucht (Garcinia spec.) in de zuidelijke Tapajós-vallei); Recanto Ecológico Rio da Prata; Hans ter Steege