Nachtvlinders en een stroboscoop: disco voor insecten

Nachtvlinderfotograaf Maaskant werkt in en rond Rotterdam, van het Kralingse Bos tot in de De Esch Polder. Deze polder, op een steenworp afstand van het centrum, noemt hij "het laatste stukje wilde natuur van Rotterdam." Voor fraaie foto’s hoeft hij dus geen verre reizen te maken, want verder dan Oostvoorne en Rockanje, slechts een halfuur rijden vanaf het centrum, komt Maaskant niet. Al fotograferend ontdekte hij hoe geweldig de nachtvlinders zijn, maar op zijn beurt moet Maaskant op deze dieren ook een flitsende indruk hebben gemaakt.

Hij maakt zijn beelden namelijk met een stroboscoop, met tien flitsen per seconde: "een soort disco voor insecten." Elke foto is een fotoshoot op zich. Maaskant laat zich verrassen door wat er voor de lens komt en hoe dat er uiteindelijk uit komt te zien. Zelf heeft hij er nauwelijks invloed op en dat hoeft ook niet. Hij richt zijn camera op de plek waar hij in het donker een nachtvlinder dacht te herkennen en zet de achtervolging in. Al rennend fotografeert de papillon-paparazzi zijn vlinder achterna. De nachtvlinders blijken een onuitputtelijke bron van toevalskunst. 

Nachtmens

Het boek is tevens voorzien van een enthousiast betoog van Naturalis-bioloog Auke-Florian Hiemstra. Net als de nachtvlinders is avondmens Hiemstra zelf ook vooral nachtactief, en hij schreef dan ook uitsluitend aan het boek ver na zonsondergang. "Overdag een boek over nachtvlinders maken is de wereld op zijn kop", zo redeneert hij. En de nacht stelt niet teleur. Terwijl Nederland het moet doen met maar 53 soorten dagvlinders, vind je hier ‘s avonds wel meer dan 2000 soorten nachtvlinders!

Oude bekende

In gesprek met Rob de Vos van Naturalis blijken de door Rogier gefotografeerde nachtvlinders vol verhalen te zitten. Als vlinder-expert, ook wel lepidopterist genaamd, werkt De Vos als collectiebeheerder, en op alle pagina’s van 'Sense of presence' komt hij oude bekenden tegen. Zoals de uil- en beervlinders die geluiden van vleermuizen kunnen horen en in reactie daarop zelfs klikkende geluiden kunnen produceren. Zo ziet de vleermuis ze voor andere vleermuizen aan en laat hij ze met rust. Het boek, en de Nachtvlindernacht, zijn nu meer dan ooit nodig. Want het is nog maar de vraag hoeveel toekomst er is voor dat wat beweegt in de nacht. Met het verdwijnen van het donker, verdwijnt ook dat wat zich daarin verstopte. Maar als je weet wat je mist, wil je toch niet meer zonder?

Meer informatie

• Meer informatie over de Nationale Nachtvlindernacht. 
• Het boek 'Sense of presence' van Rogier Maaskant, uitgegeven door The Eriskay Connection is te koop op de website van Eriskay.

Tekst: Auke-Florian Hiemstra, Naturalis Biodiversity Center
Foto's: Rogier Maaskant