Natuurjournaal 20 juni 2024

Wie in het veengebied woont of is opgegroeid, is ongetwijfeld bekend met krabbenscheer. Deze oer-Hollandse plant is goed te herkennen aan zijn ‘krabbenscharen’: langwerpige, getande bladeren die boven het water uitsteken. Hij heeft een bijzondere levenswijze, want een groot gedeelte van het jaar is deze plant helemaal onzichtbaar. In de winter zakken de planten naar de bodem van het water. In de lente vormt de plant nieuwe bladeren, die met gas gevulde cellen bevatten. Daardoor drijft de plant weer naar de oppervlakte. Door zijn rechtopstaande bladpunten is het een uitstekende, veilige plek voor allerlei dieren. Omdat het water waar krabbenscheer van houdt (ondiep en matig voedselrijk) langzaam verdwijnt, wordt hij schaarser. Ook de opmars van de Amerikaanse rivierkreeft doet de plant geen goed. Je kan hem nog tot eind juli bewonderen, daarna verdwijnt de krabbenscheer weer langzaam onder water.

Groene glazenmakers en krabbenscheer kunnen niet zonder elkaar. Deze grote zeldzame libel heeft zijn leven helemaal aangepast aan dat van de krabbenscheer. De eitjes van de libel zakken met de plant mee onder water en blijven daar de hele winter zitten. In het voorjaar kruipen de larven uit de eitjes en jagen op alles dat kleiner is dan zijzelf. Omdat krabbenscheer zorgt voor helder water, hebben de larven goed zicht. Voordat ze veranderen in vliegende libellen, brengen de larven ook nog een of twee winters onder water door, tussen de bladeren van de krabbenscheer. Vooral het vrouwtje van de groene glazenmaker doet haar naam eer aan en is overwegend heldergroen. Het mannetje heeft ook een groen borststuk, maar met zijn blauwe ogen en de blauwe vlekken op het achterlijf, zou je hem ook voor een blauwe glazenmaker kunnen aanzien.

Tekst: Ineke Radstaat, Nature Today
Foto's: Peter Meininger, Saxifraga; René Manger