Muggenlarven in bakje met water

Basis voor een muggenrijke zomer is gelegd

Muggenradar, Wageningen University
4-JUN-2024 - Recordwarm en extreem nat. Het voorjaar verloopt optimaal voor de ontwikkeling van muggen. De overwinterende muggen zijn waarschijnlijk zeer vroeg begonnen met het leggen van eitjes. De eerste lichting muggen kwam zo’n 1,5 week geleden tevoorschijn. Door de vele en aanhoudende regen waren zeer veel broedplaatsen beschikbaar. Als echte droogte uitblijft, is een muggenrijke zomer te verwachten.

Normaal zetten de huissteekmuggen die de winter overleefd hebben halverwege mei hun eerste eitjes af en kruipt rond half juni de eerste generatie huissteekmuggen uit het water. Door de recordwarme lente kwam de eerste generatie echter waarschijnlijk al rond half mei tevoorschijn. De nieuwe lichting muggen heeft na het drinken van bloed nieuwe eitjes afgezet op het wateroppervlak. Aan broedplaatsen was voor zowel de uit winterrust komende muggen als de eerste generatie muggen geen gebrek. Door de vele neerslag waren er heel veel broedplaatsen beschikbaar. Kunstmatige bakjes rondom het huis, zoals bloempotten, emmers, dakgoten, gieters en regentonnen, kregen niet de kans om droog te vallen waardoor de larven in het water hun hele ontwikkeling kunnen voltooien en uit kunnen groeien tot een nieuwe generatie muggen.

Bloempot met water waarin een zeer hoge dichtheid aan muggenlarven werd aangetroffen. Zo'n 2000 muggenlarven per liter water

Vorig jaar

Vorig jaar was de situatie compleet anders. De lente had een normale temperatuur en verliep tot half mei nat. Daarna brak er echter een voor die tijd van het jaar recordlange droge periode aan. Hierdoor droogden veel broedplaatsen op en kregen veel muggenlarven geen kans zich te ontwikkelen tot volwassen mug. Daar hadden we als mens geluk mee. De mate van muggenoverlast die gemeld werd op Muggenradar.nl bleef relatief laag en liep pas in de loop van de zomer op.

Derde en vierde generatie tijdens zomervakantie

Met de huidige temperatuurverwachting verwachten we de volgende generatie muggen dit jaar halverwege juni. Als er voldoende broedplaatsen zijn die gedurende drie tot vier weken vol staan met water, neemt het aantal muggen in principe met elke generatie verder toe. Met het aanbreken van de zomervakantie begin juli bereiken de muggen dit jaar mogelijk al hun derde generatie en eind juli zelfs de vierde generatie. Hoe groot de muggenoverlast gaat worden, is wel afhankelijk van de weersomstandigheden in de komende weken. Bij koud weer gaat de ontwikkeling trager en bij aanhoudend droge omstandigheden komen veel broedplaatsen droog te staan en sterven veel muggen. Daarnaast kunnen korte perioden met extreme neerslag ervoor zorgen dat broedplaatsen overstromen en eitjes, larven en poppen wegspoelen, waardoor ze zich niet meer kunnen ontwikkelen tot volwassen mug.

Ons gedrag bepaalt ook de mate van overlast

De mate van overlast die we ervaren is ook afhankelijk van ons gedrag. Gooien we elke twee weken het water uit de tijdelijke broedplaatsen rondom het huis? In het filmpje is een plantenpot met water te zien waarin zo’n 2000 muggenlarven per liter water zitten. Het is dus ook verstandig om je regenton afgedekt te hebben. Zorg er verder voor dat er geen water in de dakgoot blijft staan en zorg voor horren voor de ramen of slaap onder een klamboe. Daarnaast bepalen de weersomstandigheden of we ’s-avonds veel buiten zijn en of we de ramen open hebben. En we kunnen ervoor zorgen dat er voldoende vleermuizen, zwaluwen, libellen en andere muggeneters zijn die de muggen verorberen voordat ze de kans krijgen om ons te bijten.

Om dit object in te laden dien je marketing-cookies te accepteren.

In deze met water gevulde bloempot zwemmen zo’n 2000 muggenlarven per liter water (Bron: Arnold van Vliet)

Geef mate van muggenoverlast door via Muggenradar.nl

Om een goed beeld te krijgen van hoe groot de muggenoverlast nu al is, roepen we mensen op om via Muggenradar.nl de mate van muggenoverlast die ze momenteel ervaren door te geven. De opties zijn: Geen overlast, Een beetje overlast, Veel overlast of Heel veel overlast. Voor ons onderzoek is het dus ook interessant om te horen als mensen geen muggenoverlast ervaren. Waarnemingen kun je anoniem doorgeven of met een (gratis) Nature Today-account. Je kunt je eigen waarnemingen dan later terugzien en ontvangt dagelijks of wekelijks een overzicht van de nieuw gepubliceerde natuurberichten. Let op, door een technisch probleem worden de waarnemingen tijdelijk niet op de kaart getoond. Je kunt wel gewoon je waarneming doorgeven.

Tekst: Arnold van Vliet, Wichertje Bron, Sander Koenraadt en Rody Blom, Wageningen University, Muggenradar.nl
Foto’s en film: Arnold van Vliet