Invasie koraalduivel vormt ernstige bedreiging voor biodiversiteit Middellandse Zee

Deze koraalduivels (Pterois miles) komen oorspronkelijk uit de Indo-Pacifische regio. Ze staan bekend als de meest succesvolle invasieve vissen in mariene ecosystemen, met het vermogen om inheemse lokale visgemeenschappen en de biodiversiteit in binnengedrongen gebieden ingrijpend te beïnvloeden.

Verdringing inheemse soorten

Koraalduivels zijn generalistische roofdieren met een gevolg voor ecosystemen door op grote schaal te azen op lokale vissen, waaronder endemische vissen met een hoge beschermingswaarde. PhD-onderzoeker in gedragsecologie Davide Bottacini heeft zelf jarenlang koraalduivels bestudeerd: "Het is indrukwekkend om te zien hoe zo'n flamboyant, markant roofdier zijn prooi kan benaderen zonder op te vallen." Omdat ze niet gewend zijn aan koraalduivels, vluchten inheemse prooisoorten meestal niet voor dit nieuwe roofdier. "Ik vind het echt verbazingwekkend hoe gemakkelijk ze zich aan zoveel verschillende omgevingen aanpassen. Ze zijn succesvol in regio’s die zo anders zijn dan de gebieden waar ze oorspronkelijk vandaan komen", aldus Bottacini.

Toegang via Suezkanaal

Als grootste ingesloten zee ter wereld is de Middellandse Zee een uniek ecosysteem. Het is een bekken met een grote biodiversiteit waar meer dan 11.000 diersoorten leven, waarvan sommige nergens anders ter wereld voorkomen. Genetische studies hebben aangetoond dat de koraalduivels die in de Middellandse Zee voorkomen afkomstig zijn uit de Rode Zee en waarschijnlijk via het Suezkanaal zijn binnengekomen.

Kennisleemten in kaart gebracht: interacties mediterrane ecosystemen

De onderzoekers identificeerden tekortkomingen in de kennis over de interacties van de koraalduivel met mediterrane ecosystemen. Vervolgens stelden ze toekomstige onderzoeksrichtingen voor, want nieuwe informatie kan inzichten geven die van vitaal belang zijn voor het behoud van de biodiversiteit, en zal praktische gevolgen hebben voor beleidsmakers die robuuste en efficiënte bestrijdingsplannen willen opstellen.

Belang inzet burgerkennis voor bestrijdingsmaatregelen

Het onderzoek benadrukt ook de belangrijke rol van citizen science-initiatieven bij het volgen en rapporteren van koraalduivelwaarnemingen. Deze projecten kunnen waardevolle gegevens opleveren die bijdragen aan de lopende onderzoeksinspanningen. Daarom is maatschappelijke betrokkenheid noodzakelijk voor een beter begrip van de invasiedynamiek en het bedenken van effectieve bestrijdingsmaatregelen.

Meer informatie

• De studie 'Lionfish (Pterois miles) in the Mediterranean Sea: a review of the available knowledge with an update on the invasion front' is verschenen in NeoBiota.
• Bekijk de laboratoriumopstelling van koraalduivels in het onderzoek.

Tekst: Davide Bottacini en Cecile Leuverink, Departement Dierwetenschappen Wageningen Universiteit
Beeld: Davide Bottacini