Symposium: Soorten als spiegel van het landschap

Vanuit technisch oogpunt fungeren soorten als een thermometer die we in de natuur steken. Maar omdat de temperatuur ons niet bevalt, rommelen we in ons beleid de hele tijd aan de thermometer. Dat is ongeveer net zo intelligent als een patiënt met koorts in de koelkast zetten om de temperatuur omlaag te krijgen. Onze soorten verdienen een beter verhaal.

Nederland kent naar schatting meer dan 42.000 soorten planten en dieren. In de visie van de soortenorganisaties ‘tellen ze allemaal mee’. De mooie zoals de weidebeekjuffer en de aaibare zoals de korenwolf, maar ook minder vermarktbare soorten als de schele engerd of de lugubere glijer. In goed functionerende landschappen heb je ze allemaal nodig: er zijn predatoren en prooidieren, parasieten, hyperparasieten en symbionten. Er is strijd, maar er is ook samenwerking.

Door goed naar soorten te kijken en ze te volgen in allerlei meetprogramma’s kun je goed in beeld brengen wat de kwaliteit is van onze landschappen. Als soorten onafgebroken achteruitgaan, is er iets niet in orde in het landschap. Als het aantal hazen bijvoorbeeld achteruitgaat, zegt dat iets over de kwaliteit van het leefgebied. Maar voor-of achteruitgang is niet altijd eenduidig. Kijk naar het aantal ganzen in graslanden of het aantal reeën in het bos. Daar zijn een aantal dingen behoorlijk verstoord.

Kwaliteitsoordelen zijn altijd ingewikkeld en daarom is het goed om naar véél soorten te kijken en niet alleen naar die ene die toevallig ‘moet van Brussel’. Als algemene soorten gewoon algemeen zijn en blijven, dan weet je dat basiskwaliteit in het landschap in orde is. En als graslandvlinders, akkerkruiden, weidevogels, akkervogels, graslandpaddenstoelen allemaal achteruitgaan, dan weet je dat er echt iets aan de hand is met de kwaliteit van graslanden.

Maar soorten vertellen meer verhalen. Ze hebben vaak unieke relaties met prooidieren of waardplanten. Of juist landinrichting of bepaalde weersomstandigheden. Het is belangrijk om al die verhalen te vertellen. Op analytisch én op anekdotisch niveau. Soorten zijn verrassend, grappig en spannend. En dat geldt eigenlijk ook voor de onderzoekers. En dat is een mooie reden om ze allemaal bij elkaar te brengen. Caspar Janssen heeft dit gedaan in zijn boek 'Aard van het Beestje' en dat vieren we met een mooi symposium op vrijdag 17 november in de Tolhuistuin.

Meer informatie

• Het symposium vindt plaats in de Tolhuistuin in Amsterdam-Noord, op 17 november van 13.30 tot 16.00 uur.
• Klik hier voor het programma en om u aan te melden. Bij 150 deelnemers is de zaal vol en gaan we werken met een wachtlijst.

Tekst: Sander Turnhout, SoortenNL
Foto: Kars Veling
Tekeningen: Margot Holtman