Natuurjournaal 26 oktober 2023

Oktober is voor veel soorten paddenstoelen een topmaand. Dit jaar geldt dat nog meer, omdat het in september lang droog bleef en er toen opvallend weinig paddenstoelen waren. De algemene en ook fraaie parelamaniet werd bijvoorbeeld juist na alle regen in de zomer veel gezien, maar had vervolgens een flinke dip in september. In oktober waren ze weer helemaal terug, kijk dus eens of je hem nog tegenkomt! Het is een paddenstoel die een mycorrhiza vormt met bomen en vooral in bossen op zandgronden groeit. In veen- en kleigebieden zie je ze veel minder, daar staan ze bijvoorbeeld wel in parken. De parelamaniet is een klassieke paddenstoel, met een ring om de steel en een stevige hoed. Die is lichtbruin met beige vlekken. Net als de ‘stippen’ van de vliegenzwam, die bij dezelfde familie hoort, zijn dat de restjes van het zogenaamde velum. Als je de parelamaniet beschadigt, en als hij ouder wordt, kleurt het vlees lichtroze. Sommige mensen noemen hem ‘blozer’ en dat is ook de wetenschappelijke naam: Amanita rubescens, de blozende amaniet.

Het lijkt tegenstrijdig: terwijl mannelijke edelherten en damherten nu in vol ornaat zijn, laat de reebok vanaf oktober zijn gewei juist vallen. Het komt omdat voor reeën de bronsttijd al in de zomer is geweest. Daar valt wat voor te zeggen, paren tijdens een zwoele zomernacht. De jonge hertjes – kalfjes – van ree, edelhert en damhert worden wel tegelijkertijd geboren in het late voorjaar. Reegeiten zijn dus veel langer zwanger! Ze hebben een verlengde draagtijd waarbij de zwangerschap als het ware een paar maanden stilstaat. Maar sommige reegeiten zijn niet zwanger geworden in de zomer en paren nu nog een keer. Toch nog een beetje bronsttijd voor de ree dus.

Tekst: Nienke Lameris, Nature Today
Foto’s: Jan van der Straaten, Saxifraga; Martin Mollet, Saxifraga