Na zware regenval opvallend veel Glinsterende champignonparasolletjes

De Glinsterende champignonparasol (Leucoagaricus georginae) is een klein teer paddenstoeltje met een hoedje van 11 tot 30 millimeter breed. De soort heeft echter een aantal opvallende kenmerken, waardoor hij niet alleen erg opvalt maar ook gemakkelijk te herkennen is.

Zoals zijn naam al suggereert glinstert het hoedoppervlak. Het bezit kleine glinsterende haartjes die het erop vallende licht verstrooien (lens). Het meest opvallende kenmerk is de extreem snelle rood tot roodbruine verkleuring van het vlees van de paddenstoel bij het oppakken of anderszins beroeren. Bij vocht kan dat zelfs behoorlijk aan je vingers blijven plakken, temeer omdat het paddenstoeltje behoort tot de vele tere champignonparasol-soorten. Direct treedt er een opvallende verkleuring op. Het raakoppervlak van de vingertoppen staat snel geëtst op het oppervlak van dit paddenstoeltje. Ammonia op de paddenstoel, zoals lamellen en steel veroorzaakt een groene kleur. Tijdens het drogen, bijvoorbeeld voor het vervaardigen van herbariummateriaal, worden Glinsterende champignonparasolletjes zwart. Ondanks deze unieke kenmerken wordt de soort weinig opgemerkt.

In ons land is dit opvallende paddenstoeltje niet echt zeldzaam. In het buitenland wordt het echter nauwelijks opgemerkt, waardoor het lijkt alsof de Glinsterende champignonparasol elders niet of nauwelijks voorkomt.

Champignonparasollen

Champignonparasollen (Leucoagaricus spec.) zijn bodembewonende saprofyten. Ze leven van dode organische stoffen zoals kleine organische deeltjes in de bodem op vaak wat verstoorde plaatsen. De sporen zijn wit met een metachromatische binnenwand. Metachromasie is een kleuring, waarbij het gekleurde object een andere kleur krijgt dan die van de gebruikte kleurstof. In Nederland komen 23 soorten champignonparasolsoorten voor. Een aantal soorten verkleurt geel, geelbruin of rood, alleen al bij het oppakken, aanraken of bij beschadigen. Een flink aantal soorten is echter overwegend wit of grijswit van kleur, ook bij beschadiging. Op een paar soorten na zijn champignonparasolsoorten fragiel en broos. Ze hebben allemaal een ring om de steel, waarvan een aantal met een naar boven gericht ringetje dat als een soort kraagje om de steel te zien is. Op een paar soorten na, zijn de soorten zeldzaam tot zeer zeldzaam.

Tekst en foto’s: Martijn Oud, Nederlandse Mycologische Vereniging