Nijmeegse ecologen onderzoeken Deense heischrale graslanden

Nederlandse heidelandschappen waren in het verleden niet alleen maar paars. Op iets meer gebufferde bodems was Struikhei niet de aspectbepalende plantensoort zoals dat nu het geval is. Hier vond je soorten als Kleine schorseneer, Valkruid, Liggende vleugeltjesbloem en Kleine tijm. Als gevolg van versnelde bodemverzuring zijn deze heischrale graslanden in Nederland zeer sterk in oppervlak achteruitgegaan. Ook de kenmerkende fauna van heischrale graslanden is daardoor in toenemende mate in haar voortbestaan bedreigd. De bodemkwaliteit van de resterende heischrale graslanden bleek uit eerder onderzoek eveneens aangetast, waardoor herstelmaatregelen onvermijdelijk zijn. De vraag is echter hoe deze bodemkwaliteit het beste kan worden hersteld. Tot nu toe is niet geheel duidelijk aan welke elementen een gebrek optreedt in Nederland. Dit is een vraag die zowel voor de flora als de fauna tot op heden onbeantwoord is. Gedacht wordt aan kalium, magnesium, calcium, fosfor en mangaan. Deze elementen zijn nodig om bepaalde onderdelen in de ontwikkeling van planten en insecten uit te kunnen voeren.

Om hier meer grip op te krijgen zijn Nijmeegse onderzoekers afgelopen week naar Denemarken afgereisd. Hier zijn nog heischrale graslanden te vinden die niet door verzuring zijn aangetast, maar die wat betreft ligging en klimatologische omstandigheden wel goed vergelijkbaar zijn met de oorspronkelijke Nederlandse situatie. 

De onderzoekers bemonsteren hier bodem, vegetatie en fauna voor latere chemische analyse en vergelijken deze met eenzelfde bemonstering in de resterende Nederlandse heischrale graslanden. Door de chemische samenstelling met elkaar te vergelijken, willen de onderzoekers meer inzicht krijgen in de gebreken in de Nederlandse situatie. Daarmee hopen ze effectievere maatregelen tegen verzuring te kunnen ontwikkelen. 

Het onderzoek is gefinancierd door de Provincie Gelderland en uitgevoerd door onderzoekers van Onderzoekscentrum B-WARE, Stichting Bargerveen en Natuurbalans.

Tekst: Joost Vogels, Stichting Bargerveen
Foto's: Joost Vogels; Roos Loeb, B-Ware