Week van de romantiek bij zoogdieren

SoortenNL
13-FEB-2023 - 14 februari is het Valentijnsdag. Dé dag dat veel mensen aan hun (potentiële) geliefden laten zien hoeveel ze om hen geven. Ook in het dierenrijk zijn er veel soorten die veel moeite steken in het indruk maken op het andere geslacht. Voor veel dieren is het nu (of binnenkort) paartijd. Aan het werk dus! Nu is het daarom de week van de romantiek bij zoogdieren.

Veel zoogdieren zoeken elkaar op wanneer het tijd is om te paren en gaan daarna weer hun eigen weg. Dit is het geval voor bijvoorbeeld egels, eekhoorns en otters. Bever- en dassenpaartjes daarentegen kunnen hun leven lang bij elkaar blijven. Monogame zoogdieren komen over het algemeen echter een stuk minder vaak voor.

Egels kunnen zeer luidruchtig zijn in de paartijd

Luidruchtige egels

Egels zijn solitaire dieren en vormen geen vaste paartjes. Mannetjes en vrouwtjes komen alleen bij elkaar voor de paring. Het kan soms even duren voordat het vrouwtje het mannetje toelaat, maar als dat eenmaal is gebeurd kan het paren wel uren duren en gaat het bovendien gepaard met veel lawaai. Soms zelfs zo erg dat de politie er aan te pas moet komen... Na de paring gaan de egels weer hun eigen weg.

Volhardende vossen

In tegenstelling tot andere soorten loopt het paarseizoen van vossen in februari juist op zijn einde. Tijdens het paarseizoen volgt het mannetje enkele dagen lang het vrouwtje overal waar ze gaat en voorkomt zo dat andere mannetjes met 'zijn' vrouwtje paren. Omdat vossen tot de hondachtigen behoren kan de paring vrij lang duren; het mannetje blijft nog een tijdje aan het vrouwtje vastzitten. Hoe dit precies in zijn werk gaat, is onder andere te lezen in dit rapport van de WUR.

Vocale vleermuizen

Bij dwergvleermuizen, de rosse vleermuis, de gewone grootoorvleermuis en ook bij de tweekleurige vleermuis, proberen de mannetjes de vrouwtjes naar hun territorium en paarverblijfplaats te lokken. Daarvoor kiezen de mannetjes vaak een paarplaats op plekken waar veel vrouwtjes langskomen, op weg naar een winterverblijfplaats of overwinteringsgebied. Behalve de vrouwtjes vocaal te lokken, markeren mannetjes de paarplaats ook met een geurstof, afkomstig uit de in de paartijd sterk gezwollen 'buccale' klieren achter in hun mondhoeken. Vleermuizen hoeven nu nog even niet aan de bak, hun paartijd gaat in de nazomer van start.

Om dit object in te laden dien je marketing-cookies te accepteren.

Door de baltsgeluiden van vleermuizen tien keer te vertragen, hoor je dat vleermuizen ook voor elkaar 'zingen' (Bron: Erik Korsten)

Hoeveel mollen heb jij geteld?

Mollenritten

In het weekend van 11 en 12 februari vond de jaarlijkse Mollentelling plaats. Het is niet toevallig dat dat in februari gebeurt. Dat is namelijk de start van het paarseizoen van de mol. De mannetjes gaan op zoek naar een vrouwtje en leggen daarbij grote afstanden af. Dit doen ze heel dicht aan de oppervlakte waardoor er zogenaamde ‘mollenritten’ ontstaan; een soort langgerekte molshopen. Hierdoor is de activiteit van mollen goed te zien en is het dus een perfecte periode voor een Mollentelling! Vandaag, 13 februari, is overigens de laatste dag om je waarnemingen van de Mollentelling in te voeren.

Iedere week staat een plant, dier of schimmel centraal in De week van de… Het is een initiatief van SoortenNL, hét kennisnetwerk voor wilde planten en dieren van Nederland. Een netwerk van organisaties die toegepast onderzoek doen en natuurgegevens verzamelen met hulp van duizenden vrijwilligers voor de bescherming van soorten en hun leefgebieden. Met die gegevens ontwikkelen we kennis over de staat van de natuur en verbeteren we beheer, beleid en betrokkenheid.

Tekst: Eveline van der Jagt en Erik Korsten, Zoogdiervereniging en SoortenNL
Film: Erik Korsten
Foto’s: Johann Prescher (leadfoto otters); Mark Zekhuis, Saxifraga