NVWA laat half miljoen waterplanten vernietigen

De waterplanten werden tijdens een inspectie bij het bedrijf aangetroffen. Het bedrijf kweekt en handelt op grote schaal in waterplanten. Het bedrijf dacht een grote voorraad Salvinia minima te hebben. Deze soort mag worden verkocht. Maar na een analyse door de NVWA bleek het om  grote vlotvaren (Salvinia molesta) te gaan. Grote vlotvaren staat sinds augustus 2019 op de Europese Unielijst van invasieve uitheemse soorten en mag niet worden verhandeld.

Besmet geraakt

Het verschil tussen Salvinia minima en grote vlotvaren is lastig te zien. Vermoedelijk is de voorraad Salvinia minima de afgelopen jaren besmet geraakt met grote vlotvaren. De invasieve uitheemse waterplant heeft Salvinia minima op het bedrijf uiteindelijk verdrongen.

Herkenning

Grote vlotvaren lijkt op Salvinia minima en op kleine vlotvaren (Salvinia natans). Bij grote vlotvaren zijn de haren aan de bovenkant met elkaar vergroeid (lijkt op een garde), bij kleine vlotvaren en Salvinia minima zijn ze niet vergroeid. Specifiek voor de problemen bij het identificeren van de verschillende soorten Salvinia is recent een wetenschappelijke publicatie verschenen. Ook is er een blad met duidelijke foto’s van de drie genoemde soorten. 

Effecten van grote vlotvaren

Grote vlotvaren is een drijvende waterplant die 4 tot 35 centimeter groot wordt. Voortplanting vindt uitsluitend vegetatief plaats. De plant wordt in Nederland aangetroffen daar waar mensen overtollige planten uit vijver of aquarium weggooien.

Grote vlotvaren heeft zich niet gevestigd in Nederland en is niet winterhard. Maar de plant kan in de zomer in korte tijd een aanzienlijk deel van het wateroppervlak bedekken. Dan kan de plant plaatselijk tijdelijk zuurstofgebrek veroorzaken in voedselrijk water. Bij het afsterven van de planten in de winter komt een grote hoeveelheid nutriënten vrij. Dit heeft een negatieve invloed op de biodiversiteit. Door het zeer verspreide en onbestendige voorkomen is er geen grote impact op ecosystemen of ecosysteemdiensten in Nederland.

Handel melden bij de NVWA

Invasieve uitheemse soorten zijn schadelijk voor de natuur. Ze verdringen de inheemse soorten waardoor de biodiversiteit wordt aangetast. In Europees verband zijn daarom afspraken gemaakt om deze invasieve soorten te weren in Europa. Kweek van en handel in deze soorten is verboden.Door onjuiste etikettering van planten en verkeerde identificatie kunnen invasieve uitheemse soorten zoals grote vlotvaren wijdverspreid raken. Wanneer een uitheemse invasieve soort in de handel wordt aangetroffen, is het van belang dit te melden bij de NVWA zodat de juiste maatregelen genomen kunnen worden. Waarnemingen in de natuur kunnen worden gemeld via Waarneming.nl.

Meer informatie

• NVWA factsheet grote vlotvaren
• Herkenningsblad met de verschillende soorten
• Wetenschappelijk artikel: Salvinia plants in trade: what species are we actually talking about?

Tekst: Rolf Ruks, Johan van Valkenburg en Jenneke Leferink, NVWA
Foto’s: Edu Boer, NVWA (leadfoto: grote vlotvaren), Johan van Valkenburg (NVWA), Willemien Troelstra