Roetschorsziekte: geen acuut gevaar, wel goed oppassen!

De Vereniging voor Bos- en natuurterreineigenaren (VBNE) heeft daarom een praktijkadvies geschreven over de roetschorsschimmel en roetschorsziekte dat van belang is voor het beheer van bossen en natuurterreinen.

De schimmel Cryptostroma corticale kan in elke gewone esdoorn latent aanwezig zijn. Dat betekent dat de schimmel in het hout zit, maar de boom geen kwaad doet. De sporen van de schimmel kunnen een boom alleen binnendringen via wonden veroorzaakt door bijvoorbeeld beschadiging of snoei. De schimmel kan een boom met een intacte bast dus niet binnendringen, ook niet via bladlittekens. Het zijn zowel oudere als jonge bomen die worden geïnfecteerd. Als de boom is verzwakt door bijvoorbeeld langdurige droge perioden, wordt de schimmel parasitair. De schimmel treedt naar buiten, wat goed zichtbaar wordt door grote hoeveelheden zwarte sporen die vrijkomen. Een geïnfecteerde boom sterft meestal binnen een jaar helemaal af.

De schimmel op zichzelf is voor het publiek, zoals wandelaars en fietsers, geen enkel probleem. Toch kan een ernstige aantasting met de ziekte een aanleiding zijn voor actie. Aangetaste bomen sterven namelijk snel af en dat kan gevaarlijk zijn vanwege vallende takken bij wandel- en fietspaden. De beheerder zal dus op tijd moeten ingrijpen om dit soort gevaren voor te zijn.

Maar juist dat ingrijpen is misschien nog wel het grootste gevaar van de roetschorsschimmel. Als een beheerder gaat zagen in een aangetaste boom, komen immers plotseling heel veel sporen vrij. Die kunnen wel een direct gezondheidsgevaar opleveren voor de beheerder. Daarom geven VBNE en Stigas het uitdrukkelijke advies om het werk dan alleen uit te voeren met uitvoerige beschermende kleren en luchtmaskers. Ook het afvoeren van de gevelde takken en stam moet zorgvuldig gebeuren: het materiaal moet nat zijn en afgesloten worden vervoerd.

De VBNE adviseert beheerders ook goed na te denken voor dat ze ingrijpen. Soms is het wellicht niet nodig om in te grijpen. Als een aangetaste boom geen gevaar is voor wandelaars of fietsers, is er niet altijd een noodzaak om te vellen. Ook is het soms raadzaam om niet te gaan snoeien in een opstand als in de buurt veel aangetaste esdoorns staan. Snoeien geeft immers wonden waar de sporen juist kunnen binnendringen.

Meer informatie

• Het praktijkadvies roetschorsziekte is te lezen op de website van de VBNE.

Tekst: Kennisnetwerk OBN en VBNE 
Foto's: Geert van Duinhoven (leadfoto: tak van een boom die is aangetast door roetschorsziekte)