Natuurjournaal 19 oktober 2022

Onze broedende rietgorzen trekken nu gedeeltelijk weg om in het voorjaar terug te keren. De najaarstrek tot half november valt samen met die van Scandinavische rietgorzen over Midden- en Oost-Nederland. De rietgors is bruin met een fijne tekening. In de zomer hebben de mannetjes een zwarte kop en keel, maar vanaf het najaar krijgen ze net als vrouwtjes een bruinachtige kop. De vogel wipt vaak met zijn staart, en ook het dunne randje wit op de buitenste staartpennen valt op. Rietgorzen eten tijdens het broedseizoen ongewervelde insecten. Maar nu zijn ze overgeschakeld op de zaden van riet, en je ziet ze dan ook vaak zitten in rietstengels. Je vindt ze in waterrijke gebieden waar riet of andere ruige begroeiing te vinden is.

De aalscholver is zo’n vertrouwd gezicht in Nederland, je kan je niet voorstellen dat het ook een trekvogel is. Maar in oktober zijn er meer aalscholvers dan anders, want doortrekkers vanuit de Oostzee en Noord-Duitsland vliegen via Nederland. Een deel daarvan blijft hier als wintergast. Onze aalscholvers trekken alleen weg in strenge winters. De aalscholver oogt misschien saai en zwart, maar bij het drogen van hun vleugels tonen ze hun kleur. Ze hebben bronsgroene veren met een zwart randje, die over elkaar heen vallen en zo voor een geschubd uiterlijk zorgen. De aalscholvers met een witte buik zijn de jonge vogels van dit jaar. De meeste watervogels hebben een waterdicht verenpak, maar dat van de aalscholver raakt bij het zwemmen helemaal doorweekt. Dat lijkt onhandig, maar is het niet. Die doorweekte veren geven minder opwaartse druk bij het zwemmen onder water. Zo kan de aalscholver diep duiken en zijn prooi onder water achtervolgen en te pakken krijgen.

Tekst: Cora Meijer en Nienke Lameris, NatureToday.nl
Foto's: Artemio Terna, Wikimedia Commons; Martin Mollet, Saxifraga