Natuurjournaal 27 september 2022

Bij wateren in bosgebieden kan je nu vele kleine kikkertjes zien rondspringen. De meeste kikkers zijn – net als padden en salamanders – landdieren die alleen voor hun voortplanting naar het water gaan. Kikkers springen, padden lopen en hupsen, salamanders kruipen. Alleen groene kikkers blijven ‘s zomers bij sloot of vijver en graven zich voor de winter in in de modderlaag op de bodem. De andere amfibieën zoeken na het paren over het algemeen een zomerverblijf op. Van daaruit jagen ze op insecten en bijvoorbeeld sappige regenwormen. Zo vetten ze op voor de winter. Na het zomerverblijf trekt de hele bende naar het winterverblijf. Dat is meestal in een bosgebied met een dikke humuslaag. Maar als de omstandigheden gunstig zijn, is een oude stapel stenen in de tuin net zo goed. Als de temperatuur maar constant laag is, en het er vochtig blijft. Daar houden ze hun winterslaap. De kleine kikkers zijn nu allemaal op weg naar het winterverblijf, soms kilometers ver van waar ze zijn geboren.

De bodemdiersoort van vandaag is de duizendpoot. In het Engels en Duits heten ze honderdpoot. Dat is een betere naam; sommige soorten hebben zestig poten, andere wel een paar honderd. Maar geen één duizendpoot heeft duizend poten. Het zijn echt de roofdieren van de bodem. Ze hebben grote giftige kaken. Daarmee doden ze hun prooi: insecten, wormen, slakken en andere bodemdieren. Ze knippen het beest in stukjes en eten het op. Het vrouwtje is een felle bewaker van haar eitjes, die ze zorgvuldig in de gaten houdt en schoonmaakt. In Nederland wonen 44 soorten duizendpoten. In de tuin zie je vaak een hele lange, gele grote aardkruiper in de composthoop. Of de korte, bruine gewone steenloper als je een steen of stuk hout optilt.

Tekst: Mike Hirschler, IVN; Nienke Lameris, NatureToday.nl
Foto’s: Mike Hirschler, IVN (leadfoto: jonge kikker); AfroBrazilian, Wikimedia Commons