Stikstof en de nauwe korfslak

De nauwe korfslak is een zeldzaam landslakje met een klein (2,2 millimeter) linksgewonden huisje. In heel Europa zijn de populaties sterk afgenomen en is de soort beschermd via de Habitatrichtlijn. In ons land waren relatief veel gezonde populaties, met name in de duinen. De laatste decennia staan die onder druk en is de soort sterk afgenomen.

In de duinen leven de slakken veelal in randzones, op de overgang van onder andere duindoorns naar langhalmige grassen. Door stikstofoxide en ammoniak groeien duinvegetaties veel sneller en verdicht de vegetatiestructuur. Struweel- en ruigtebegroeiing krijgen de overhand en bedekken steeds grotere oppervlakken. Randzondes verdwijnen, met een afname van de nauwe korfslak tot gevolg. Paradoxaal gezien pakken sommige onderdelen van grootschalig natuurbeheer, juist gericht op de terugkeer van open grijsduin-vegetaties, voor deze soort niet altijd even goed uit. Met name de combinatie van grootschalig afplaggen van opengemaakt duinterrein en de inzet van (te) veel grote grazers komen het leefgebied van de nauwe korfslak niet ten goede. De laatste jaren wordt wat meer rekening gehouden met dit effect. De dichtgroei van de duinvegetaties door stikstof blijft echter een aanzienlijk probleem en de nauwe korfslak vertoont nog steeds een sterk dalende trend.

Tekst en foto's: SoortenNL en Stichting ANEMOON