Natuur als waterzuiveraar: ontdek de kracht van de duinen in dit nieuwe lesprogramma

Inzicht in de natuur is essentieel voor het begrijpen van onze wereld en het nemen van verantwoorde beslissingen. Om deze reden hebben Naturalis en Waternet een online educatief programma ontwikkeld dat middelbare scholieren bewust maakt van de onmisbare rol van de natuur bij het zuiveren van drinkwater. Door middel van zes lessen, twee bonuslessen en een indrukwekkende documentaire van veertig minuten worden leerlingen meegenomen op reis door de wereld van ecosysteemdiensten. Het programma legt de nadruk op de vraag: hoe kan de natuur ons helpen om schoon drinkwater te produceren? Aan de hand van concrete voorbeelden leren leerlingen hoe natuurlijke processen zorgen voor zuiver water. Ze ontdekken dat de natuur niet alleen mooi is, maar ook een onmisbare partner is in het oplossen van complexe problemen.

De Amsterdamse Waterleidingduinen: zoeken naar balans

De Amsterdamse Waterleidingduinen zijn een perfect voorbeeld van hoe de natuur kan samenwerken met de mens. In deze duinen wordt, op natuurlijke wijze, drinkwater geproduceerd voor miljoenen mensen. Daarnaast is het een Natura 2000-gebied met een grote biodiversiteit en unieke landschapsvormen. Maar het biedt nog meer; jaarlijks vinden ook ruim een miljoen bezoekers er rust en ruimte.

De Waterleidingduinen worden als voorbeeld gebruikt om te laten zien hoe natuur, industrie en recreatie hand in hand kunnen gaan. Zo wordt het belang van ecosysteemdiensten en Nature-based Solutions benadrukt, waarbij natuurlijke processen worden ingezet om maatschappelijke uitdagingen aan te gaan. Toch is het allemaal niet zo vanzelfsprekend. Want wat doen we als de natuur moet wijken vanwege bijvoorbeeld uitbreiding van drinkwaterproductie? Toename van de drinkwatervraag, recreatiedruk en klimaatverandering dwingen ons voortdurend tot het zoeken naar de balans tussen de schijnbaar tegenstrijdige belangen.

Een nieuwe generatie natuurbeschermers

Mirte Wiltink, ecoloog bij Waternet, voegt toe: “Drinkwater is een grondrecht. Het is onze taak om drinkwater te maken, nu en in de toekomst. Het is steeds de uitdaging om het belang van de natuur aan te laten haken op het belang om voldoende water te kunnen blijven produceren. Door vanuit een groene invalshoek naar de initiatieven voor drinkwater te kijken lukt dat vaak, bijvoorbeeld bij de uitbreiding van de productiecapaciteit. We moeten ook niet vergeten dat juist die natuur zo’n belangrijke rol speelt in de zuivering van het water. Daarom moeten we haar zien als partner. Hoe meer mensen zich daarvan bewust worden, hoe beter. Daarom vinden we dit educatieprogramma zo waardevol. Het helpt jongeren meer bewust te maken van de broosheid van dit evenwicht en het belang van de natuur hierin.”

“We zijn ontzettend trots op dit nieuwe educatieprogramma”, zegt Marit Moerman, onderzoeker bij Naturalis. “Door jongeren te laten zien hoe de natuur bijdraagt aan onze dagelijkse behoeften, hopen we een nieuwe generatie natuurbeschermers op te leiden.” Het educatieprogramma van Naturalis en Waternet is een eyeopener voor iedereen die meer wil weten over de waarde van de natuur.

Meer informatie

• Wil je meer weten over Drinkwater Natuurlijk?
• Liever meteen aan de slag? Bekijk de eerste les of bekijk de docentenhandleiding (pdf: 0,8 MB).
• Drinkwater Natuurlijk! Is een samenwerking tussen Naturalis Biodiversity Center en Waternet.

Tekst: Marit Moerman, Naturalis Biodiversity Center en Nathalie Delfos, Waternet
Foto’s: Jan Dirk Bol (leadfoto: voorgezuiverd rivierwater komt het duingebied in. Dit water zal langzaam zijn weg vinden door het gebied en vervolgens gezuiverd worden); Christiaan Hoefsmit