Tiny Forest in je achtertuin? Twintig Gelderse enthousiastelingen gezocht!

Een Tiny Forest is een klein bos ongeveer zo groot als een tennisbaan. Maar niet zomaar een klein bos. Het is heel dichtbegroeid voor zoveel mogelijk biodiversiteit. Zo dicht dat je er na verloop van tijd niet meer doorheen kunt lopen. Er groeien veel verschillende bomen, zeker 25 soorten in verschillende lagen, zodat de grond maximaal wordt benut.

De grondlegger van Tiny Forest is de Japanse ingenieur Shubhendu Sharma. Hij raakte zo gefascineerd door het effect van kleine bossen, dat hij zijn baan bij Toyota opzegde om ze de hele wereld over te brengen. IVN Natuureducatie werd enthousiast over het concept en haalde Tiny Forest naar Nederland.

Koeler, biodiverser

Want groen is gezond: meer groen in je leefomgeving verlaagt stress en verbetert de luchtkwaliteit. Zo’n klein bosje verlaagt ook de temperatuur op zomerse dagen en houdt water vast. We merken allemaal dat dat belangrijker wordt, nu we ook deze zomer weer heel wat hete dagen op de teller hebben staan. En er is meer: een Tiny Forest in de buurt prikkelt kinderen om de natuur te beleven. Zo’n dicht bosje vol insecten, eetbare noten en bessen is heel aantrekkelijk voor vogels en kleine zoogdieren. En last but not least: groeiende bomen leggen CO2 vast.

Wageningen University doet onderzoek in elf Tiny Forests. De onderzoekers vonden tussen 2017 en 2020 gemiddeld 271 verschillende plant- en diersoorten. Vooral heel veel soorten insecten, die heel belangrijk zijn voor bijvoorbeeld vogels en kleine zoogdieren. De bosjes sloegen gemiddeld 127,5 kilogram CO2 per jaar op. Daarmee doen ze niet onder voor ‘echte’ jonge bossen. De onderzoekers verwachten dat dit gemiddelde zal verdubbelen als de boompjes ouder worden.

Weerbaar bos

Inmiddels legt IVN Natuureducatie door heel het land Tiny Forests aan, vooral in de bebouwde kom in samenwerking met gemeenten en scholen. Maar ook veel particulieren hebben interesse in zo’n klein bos. Zoals Karin ter Steege, die in het buitengebied van Malden woont.

Karin had al een stuk bos in haar tuin, maar een paar jaar geleden gingen de fijnsparren allemaal ten onder aan de hitte en de letterzetter. De kale vlakte moest maar snel ingeplant worden met een diverser bos dat beter bestand is tegen klimaatverandering, vond ze. En toen kwam de oproep van IVN voorbij: wie wilde een Tiny Forest aanleggen? “Ik vond het meteen een interessant concept: je plant heel veel verschillende, inheemse soorten en gebruikt een mulchlaag (een laag stro of bladaarde, red.) om ze een goede start te geven.”

Een goed begin is het hele werk

Meedoen vraagt een behoorlijke voorbereiding. Dat gebeurt in nauw contact met IVN en een groep andere enthousiaste deelnemers, deelnemers die nog steeds regelmatig contact hebben met elkaar. “Je wordt er wel een beetje een nerd van”, lacht Karin. “Je verdiepen in de bodem, de boomsoorten die in de omgeving groeien, een beplantingsplan maken. Dat moet je wel leuk vinden. Ik werd er steeds enthousiaster van!”

Daarna kan de schop in de grond. Voor Karin betekende dat de bodem een meter diep uit laten graven voor een luchtige, vruchtbare grond; 300 bomen planten en vervolgens de bodem afdekken met een dikke laag stro. Het is even een klus, beaamt ze, maar niet voor niets. “We hebben de boompjes afgelopen winter geplant dus ik vond het afgelopen weken met die hitte best spannend. Maar de blaadjes staan nog steeds fier overeind, het ziet er allemaal hartstikke goed uit.”

En dat betaalt zich de komende tijd uit, zegt Karin. Want behalve het wandelpad vrijhouden hoeft ze niets meer te doen. “Ik ben heel benieuwd, berk en linde groeien nu al heel hard. Welke soorten worden dominant? Gaat de wilde appel het wel redden? Zo niet, dan is het zo. We hoeven nu alleen maar de natuur haar gang te laten gaan. En ervan te genieten natuurlijk!”

Enthousiast?

Wil je ook zo’n bos in je tuin of in je buurt? IVN Gelderland zoekt twintig particulieren die een Tiny Forest willen aanleggen. Je hoeft het niet alleen te doen: je krijgt een cursus Tiny Forest-plantmethode, een financiële bijdrage voor materiaalkosten (€1250) en toegang tot de online leergemeenschap van Tiny Forest. De subsidie dekt ongeveer 65 procent van de kosten. Je kunt je tot 31 augustus 12.00 uur aanmelden bij IVN Gelderland.

Dit is een vervolg op een succesvolle eerdere actie: de afgelopen twee jaar heeft IVN Gelderland met ondersteuning van de provincie Gelderland al vijftig Tiny Forests in Gelderse achtertuinen kunnen realiseren.

Meer informatie

• Lees meer over het aanleggen van een Tiny Forest en de subsidieregeling.
• Wageningen UR doet onderzoek naar onder andere de biodiversiteit en koolstofopslag in elf Tiny Forests, lees hier de tussentijdse resultaten.

Tekst: Provincie Gelderland en IVN Natuureducatie
Foto’s: IVN Natuureducatie; Karin ter Steege