Gemeente Hellendoorn wint Overijsselse Blije Bermverkiezing

Wethouder Annemarie Dubbink van de gemeente Hellendoorn is blij met de prijs: “We vinden het belangrijk om meer ruimte te geven aan insecten en andere diersoorten. We bevorderen de biodiversiteit en daarmee ook de gezondheid van onze inwoners. Dat lukt door een andere manier van beheer en dankzij de inzet van onze buitendienstmedewerkers. Vanaf volgend jaar breiden we het ecologisch bermbeheer uit naar alle bermen binnen de bebouwde kom. Deze prijs benadrukt dat we de juiste stappen zetten!”

Bermbeheer

De verkiezing, uitgeschreven door de provincie Overijssel, heeft als doel dat gemeenten meer bezig gaan met ecologisch bermbeheer. Er werden dertien bermen voor de verkiezing aangemeld. “Een blije berm is een berm waar insecten, vlinders en bijen blij van worden, maar ook vogels en kleine zoogdieren. Al die kilometers groen langs grote en kleine wegen vormen samen – als ze natuurlijk worden beheerd – een prachtig lint waarin het voor heel veel soorten goed toeven is”, legt ecoloog Douwe Schut het begrip uit.

Divers

De winnende berm ligt in Hellendoorn langs een rondweg om een wijk; er komt veel verkeer langs. “Het is een prachtig diverse berm met veel inheemse kruiden”, zo oordeelt de driekoppige jury. “Het aandeel gras is lager dan het aantal kruiden. Ook is er open grond. Onze ecologen hebben in de berm de steenhommel, tuinhommel, blinde bij, zweefvliegen, pluimvoetbij, bruin zandoogje, geelsprietdikkopje, nestopeningen van zandloopkevers en graafwespen en/of graafbijen waargenomen. Er wordt een goed maaibeheer uitgevoerd: gevarieerd en een bepaald percentage blijft ongemaaid. De berm is 25 jaar geleden al omgevormd en nu nog steeds heel rijk aan soorten. Dat is wel het bewijs van goed beheer.”

Juryrapport

De gemeenten met de eerste en tweede plek krijgen naast een bord voor in de berm ook een vlinderidylle aangeboden. Een idylle is een groot bloemrijk grasland, waarin inheemse planten staan die thuishoren in de regio waar de idylle wordt gemaakt. De gemeente Dalfsen krijgt als aanmoedigingsprijs een kennisdag voor beheerders, georganiseerd door de Vlinderstichting. Alle gemeenten die hebben meegedaan ontvangen een juryrapport over hun ingediende berm. Ook worden zij geattendeerd op de subsidieregeling van provincie Overijssel voor het starten van ecologisch bermbeheer.

Belangrijk

Het is voor velen een herkenbaar beeld: de ene dag staat er nog een ruige berm met bloemen langs de weg, de volgende dag is alles strak gemaaid. Een reden voor dat maaien is dat een berm natuurlijk niet de verkeersveiligheid in de weg mag zitten. En heel veel mensen vinden het ook wel netjes staan, als alles weer kort en groen is. Schut: “Maar zo rigoureus alles in één keer maaien, betekent wel dat je de leefomgeving van heel veel insecten en andere dieren kapot maakt. Gelukkig wordt er steeds vaker voor gekozen om in fases te maaien, of om voor de veiligheid bijvoorbeeld alleen de eerste meter die het dichtst bij de weg ligt en bij kruispunten kort te houden.”

Vereiste

Een belangrijke vereiste om een blije berm te maken, is – behalve een goed maaibeleid – dat de berm naast grassen en bloemen waar dat kan ook wat bomen en struiken heeft. Dat is onder andere fijn voor vogels, maar ook vlinders zijn erbij gebaat, bijvoorbeeld als rustige plek om te verpoppen. “Om een berm goed te beheren, is het belangrijk om alles niet ineens te maaien en het maaisel af te voeren. Anders verstikt wat eronder zit en als het maaisel niet wordt afgevoerd, blijft de berm voedselrijk”, aldus Schut.

Wennen

Hij adviseert bermbeheerders zich goed door een ecoloog te laten adviseren voor het inzaaien van de juiste soorten die passen bij de lokale flora. “Het is voor veel mensen even wennen, zo’n ruigere berm, maar als je weet wat er allemaal in leeft, van bijen, hommels, vlinders en zweefvliegen tot allerlei vogelsoorten en (woel)muizen, dan zal je versteld staan.”

Tekst: provincie Overijssel
Foto: gemeente Hellendoorn