Zeegaten tussen Waddeneilanden lijken kraamkamer voor ruwe haai

De eerste expeditie van de onderzoekers bevestigt het beeld dat de Waddenzee wordt gebruikt als geboortegrond voor de ruwe haai. Dat is hoopvol nieuws voor de ruwe haai, waarmee het wereldwijd slecht is gesteld.

De ruwe haai is een haaiensoort die tot bijna twee meter lang kan worden en grote afstanden aflegt. Garnalenvisser doen sporadische vangsten van zowel grote vrouwtjes als jonge dieren. Het lijkt erop dat de haaien de waddenkust opzoeken om hun jongen te baren. Onderzoekers van het Koninklijk Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee (NIOZ) en Wageningen Marine Research waren de afgelopen twee weken op zee om een beter beeld te krijgen van de aanwezigheid van de ruwe haai. Het is voor het eerst dat er gericht naar de aanwezigheid van deze soort rondom de eilanden is gekeken.

Onderzoek: pionieren en geluk hebben

Om de functie van de Waddenzee in de levensloop van de ruwe haai nog beter in beeld te krijgen probeerden de onderzoekers de grote vrouwtjes - de moeders dus - te vangen en die te voorzien van een satellietzender. Hiermee kunnen de vissen worden gevolgd en kan worden bepaald wanneer in het jaar ze aanwezig zijn in ons kustgebied. Helaas zijn tijdens de expeditie geen grote vrouwtjes gevonden. Wel werden er vier pasgeboren haaienpups van 28 tot 37 centimeter aangetroffen. Deze zijn echter niet groot genoeg om te voorzien van een zender. De onderzoekers willen op een later moment nog een keer uitvaren en dan volwassen dieren vangen om te kunnen zenderen.

Grote vragen over vis

Binnen het project Swimway Waddenzee wordt het gebruik van de Waddenzee door verschillende vissoorten bestudeerd, om hiermee adviezen te kunnen geven voor beheer en herstel van de visstand. Dat is hard nodig, want uit monitoringgegevens blijkt dat de hoeveelheid vis in de Waddenzee fors is afgenomen.

Het onderzoek naar haaien moet helpen bij het beantwoorden van een van de vele vragen die we hebben over de Waddenzee en vis: hoe gebruiken grote vissen de Waddenzee? Binnen het project Swimway Waddenzee zijn onderzoekers ook nog op zoek naar antwoorden op vragen als ‘wat betekenen schelpdierbanken voor vis’ en ‘hoe gebruiken schoolvormende vissen de Waddenzee?’. Meer informatie over het project en de andere onderzoeksvragen vind je op Swimway.nl

Het project Swimway Waddenzee is een samenwerking tussen de Waddenvereniging, Wageningen Marine Research, Koninklijk Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee (NIOZ), Rijkuniversiteit Groningen, Sportvisserij Nederland en Rijkswaterstaat en wordt gefinancierd door het Waddenfonds, Het Ministerie van LNV en de provincies Groningen, Friesland en Noord-Holland.

Tekst: Heleen Jansen, Waddenvereniging; Wageningen Marine Research
Foto's: Jena Edwards (leadfoto: jonge ruwe haai); Horst Wolter