Vogels op de Veluwe helpen met schelpen

Het schelpengruis is een tijdelijke noodmaatregel van de provincie Gelderland om vooral vogels te helpen overleven. De provincie werkt ook aan een groot plan voor robuust natuurherstel op de Veluwe, maar die maatregelen kosten tijd.

In het Luntersche Buurtbosch komen verspreid over zo’n 150 hectare vijf tot acht schelpengruisplaatsen om vogels te helpen aan voldoende kalk. Vogels zullen van het gruis eten. Ze kunnen dat nu goed gebruiken om aan te sterken voor het broedseizoen in het voorjaar begint.

Mineralen spoelen weg door stikstofvervuiling

Stikstofvervuiling veroorzaakt twee natuurproblemen. Door een teveel aan stikstof verdringen soorten als gras en brandnetel een grote diversiteit aan andere planten. Het tweede stikstofprobleem is minder bekend: stikstofvervuiling maakt de bodem zuurder. Mineralen als calcium, magnesium en kalium spoelen daardoor weg. Hierdoor krijgen soorten een tekort aan sommige mineralen. De planten bevatten te weinig mineralen, vervolgens bevatten de slakken en insecten die van de planten eten te weinig mineralen, en uiteindelijk krijgen ook de vogels die weer van de insecten leven te maken met tekorten. Door een kalktekort worden de eierschalen dun en broos, en jonge vogels breken hun pootjes.

Schelpengruis wordt mineralenoase

Om vogels nu al uit de brand te helpen, begon de provincie Gelderland samen met vogelkenniscentrum Sovon, de Bosgroep Midden Nederland en de grondeigenaren het project ‘De Veluwe helpen met schelpen’. Op verschillende plekken op de heide en in de bossen worden hoopjes schelpengruis achtergelaten, duurzaam gewonnen uit de Noordzee. Er ontstaan zo als het ware ‘mineralenoases’ op de mineralenarme Veluwe. Verschillende vogelsoorten, zoals de zwarte specht en de pimpelmees, kunnen hiervan profiteren. Ook andere dieren zoals zwijnen en insecten hebben profijt van de mineralenplaatsen.

Structurele oplossing in de maak

Om te zorgen dat de hoeveelheid stikstof in de natuur structureel omlaag gaat, is vorig jaar de uitvoeringsagenda Gelderse Maatregelen Stikstof (GMS) vastgesteld. Er worden nu herstelprogramma’s uitgewerkt. De maatregelen volgen de komende jaren. Tot die effect hebben bieden dit soort tijdelijke maatregelen soelaas. Gedeputeerde Peter Drenth: “We helpen de natuur een handje en zorgen dat het probleem niet erger wordt. Gelderland is de groenste provincie van Nederland. We zijn trots op onze natuur en willen dat behouden zodat we hier over dertig jaar nog steeds van kunnen genieten.”

Tekst: Meike van Haren, provincie Gelderland
Foto's: provincie Gelderland