Snoekbaars zwemt in vijf jaar minstens 550 kilometer over de Rijn

De bewuste snoekbaars is op 26 februari 2017 gevangen in het Haringvliet tijdens een landelijke hengelsportdag. Het doel van deze actie was om een antwoord te vinden op de vraag of zoetwatervissen die uitspoelen vanuit de rivier in de Noordzee echt ten dode zijn opgeschreven, of dat deze vissen de zee tijdelijk kunnen overleven en weer terugzwemmen naar de rivier.

Om dat idee te testen werden zeventig snoekbaarzen gevangen, tijdelijk opgeslagen in een bunschip, operatief van een zendertje voorzien en in brak water aan de zeezijde van de Haringvlietsluizen losgelaten. Het onderzoek, dat is gepubliceerd in 2018, wees uit dat een deel van de snoekbaarzen inderdaad het zoete water van het Haringvliet terugvonden. De bewuste vis maakte deel uit van dit onderzoek en kreeg bijna vijf jaar geleden een zendertje met nummer 11328.

Opgevist in Mannheim

"Het is erg vreemd om, als je al jaren denkt dat je een onderzoek netjes hebt afgerond, vijf jaar na dato te merken dat het toch doorloopt", zegt Niels Brevé van Wageningen University & Research en Sportvisserij Nederland. "Pas geleden werd namelijk snoekbaars 11328 in de haven van Mannheim opgevist door een beroepsvisser. Kleine spoiler-alert: dat heeft de vis niet overleefd. Hij is klaargemaakt, opgediend en opgegeten."

De visser heeft wel het merkje van de vis opgestuurd en daarom weet Brevé precies welke route het dier heeft afgelegd. Snoekbaars 11328, een mannetje, had in 2017 een lengte van 43 centimeter en een gewicht van 728 gram. Vanaf zee nam hij op 31 maart 2017 de scheepvaartsluis. Hij zwom het Haringvliet op en overleefde zo de zee.

Nieuw inzicht

Door vis 11328 en de visser uit Mannheim weet Brevé dat deze snoekbaars een weg heeft weten te vinden vanuit de Voordelta naar het Haringvliet, en tot ver in Duitsland is gezwommen. Mannheim ligt 550 kilometer verderop. In die vijf jaar is de vis ook groter en met name zwaarder geworden: 64,5 centimeter en 3050 gram.

Brevé: "Uiteraard kan het verhaal van snoekbaars 11328 een uitzondering zijn, maar het geeft wel nieuw inzicht en energie om meer te weten te komen over deze en andere bijzondere (trek)vissen van de Rijn."

Mogelijk een enkel genetisch bestand

Een idee dat is ontstaan is dat de snoekbaarspopulatie van de Rijn niet uit vele diverse deelbestanden bestaat, maar mogelijk uit een enkel genetisch bestand. Als dat inderdaad het geval is, dan is het tijd voor de Rijnlidstaten om heel goed te kijken naar internationale afspraken over visserijbeleid en -beheer van de Rijn.

Bij dit onderzoek waren Sportvisserij Nederland, Rijkswaterstaat, VisAdvies en Wageningen University & Research betrokken.

Tekst: Wageningen University & Research
Foto's: Niels Brevé