Wat eten de rupsen van het scheefbloemwitje?
De Vlinderstichting
De eerste hypothesen wezen op een effect van klimaatverandering, maar recent onderzoek geeft aan dat er meer aan de hand is. Het blijkt dat de rupsen van het scheefbloemwitje andere waardplanten zijn gaan accepteren. Dat is in ieder geval een belangrijke eigenschap als je als soort nieuw leefgebied opzoekt. Vlinderliefhebbers in Nederland hebben ‘massaal’ scheefbloem in hun tuin gezet om daarmee voortplantende scheefbloemwitjes uit te nodigen. Dat werkte ook, want er zijn heel wat berichten over ei-afzet in de tuin. Op een aantal plekken zijn ook rupsen gevonden en is succesvolle voortplanting aangetoond, omdat ook de pop en uitkomende vlinder zijn gezien. Maar misschien is die scheefbloem helemaal niet zo nodig. Het net verschenen onderzoek van wetenschappers uit Duitsland, beschrijft proeven met verschillende waardplanten. Het gaat om vijf soorten van de familie van de kruisbloemigen te weten: scheefbloem (Iberis sempervirens), look zonder look (Alliaria petiolata), grote zandkool (Diplotaxis tenuifolia) - ook wel wilde rucola genoemd - kool/wilde kool (Brassica oleracea) en herik (Sinpapis arvensis), allemaal planten die ook veel in ons land aanwezig zijn. Er waren twee proeven, een met de vlinders en een met de rupsen van scheefbloemwitje, maar die rupsen kregen geen look zonder look, dus die proef laten we nu even buiten beschouwing.
De vrouwtjes van het scheefbloemwitje kregen de keus uit de vijf plantensoorten en er werd gekeken welke planten zij het meest ‘belegden’. Er is gewerkt met scheefbloemwitjes uit twee landen: Frankrijk, een plek waar deze vlinders al van oudsher voorkomen, en Duitsland, waar ze dus pas recent zijn gekomen. Bij de proef met vrouwtjes bleek dat de Franse vrouwtjes verreweg de meeste eitjes afzetten op scheefbloem. De Duitse vrouwtjes daarentegen, bleken look zonder look veel geschikter te vinden. Op die plant werden de meeste eitjes afgezet en op de scheefbloem maar enkele. Grote zandkool stond bij de Duitse vrouwtjes op twee en de Franse kozen, na de scheefbloem, voor de look zonder look. Daar werden echter maar heel weinig eitjes op afgezet. Hieruit kun je afleiden dat de vlinders die recent sterk zijn uitgebreid een andere voorkeur voor waardplanten hebben dan de ‘autochtone’ Franse vrouwtjes. We zijn heel benieuwd hoe dat met de Nederlandse vlinders zit en vragen iedereen om komend vlinderseizoen goed op ei-afzettende scheefbloemwitjes te letten. We horen graag op welke plant zij dit doen.
Meer informatie
Tekst en foto’s: Kars Veling, De Vlinderstichting (leadfoto: vrouwtje scheefbloemwitje zet eitje af op scheefbloem)
Kaartjes: Neu, et al., 2021 (Duitsland) en NDFF (Nederland)