IFAW over Chinese kudde olifanten die naar het noorden trekt
Stichting IFAWDe kudde leefde vroeger in het Xishuangbanna National Nature Reserve en bestond toen ze het natuurreservaat verlieten uit zestien olifanten. Sinds het begin van de trek in maart 2020 is er één olifantenkalfje geboren en twee stierolifanten keerden op 24 april weer terug richting waar ze vandaan kwamen. Ze zijn nog steeds ver van het natuurreservaat en het is onbekend waar ze van plan zijn naartoe te lopen. Eén stier verliet de groep op 6 juni en bevindt zich nu op ongeveer twaalf kilometer van de groep. Op dit moment zetten veertien olifanten hun reis voort, waaronder zes volwassen vrouwelijke en twee volwassen mannelijke olifanten, drie nog niet volwassen olifanten en drie kalveren. Het is dus een relatief jonge kudde.
Redenen voor trek
Een dergelijke trek over zo’n lange afstand heeft nog nooit eerder plaatsgevonden sinds de start van studies naar Aziatische olifanten in China. Er kunnen verschillende redenen voor zijn, zoals verschuivingen in de leefomgeving, droogte of veranderingen in de voedselvoorziening. Sommige deskundigen suggereren ook dat dit verband kan houden met 'onervaren leiderschap'. Er is nog geen eenduidige verklaring. Om in de toekomst Aziatische olifanten beter te kunnen beschermen, zal het IFAW Asian Elephant Protection-project praktisch onderzoek naar het gedrag van Aziatische olifanten starten en/of verbreden. Daarbij onderzoeken we ook het gebruik van leefgebieden en de bovengenoemde parameters (zoals droogte, voedselvoorziening en eventuele verschuivingen) wat betreft de geschiktheid van de leefgebieden voor olifanten.
Terugkeer naar oorspronkelijk leefgebied
IFAW kijkt nu, samen met de overheid en andere partners, of en hoe we de kudde kunnen begeleiden om ze te laten terugkeren naar hun oorspronkelijke leefgebied. Er zijn wel al enkele ideeën: de kudde terugleiden door kunstmatige barrières op te werpen, voedsel als lokaas te gebruiken of de totale kudde onder controle proberen te krijgen via het gedrag van de drie- tot vijfjarige leden van de kudde. Deze jonge olifanten kunnen voedsel en/of speelgoed niet weerstaan en zouden zo de kudde mee kunnen lokken. Een aandachtspunt hierbij is dat deze 'jongeren' veel sneller rennen dan mensen en dat ze te sterk zijn om zomaar te worden gecontroleerd. Maar in ieder geval: contact tussen mens en olifant moeten we minimaliseren! Zij mogen niet wennen aan mensen, zodat ze, eenmaal terug op hun plek, niet weer op zoek gaan naar de bewoonde wereld.
Ook de optie om de gehele kudde te verdoven, is bekeken: het is alleen niet zo eenvoudig als gedacht. Allereerst bestaat de kudde 'Gebroken Neus' uit een tiental volwassen wilde olifanten, plus de drie kalveren die altijd aan de zijde van hun moeders en tantes staan. Het is niet makkelijk om de kudde op te splitsen, om ze vervolgens allemaal apart te kunnen verdoven. Ook is het een enorm klus om alle olifanten in één keer te vervoeren. Ten tweede, als de hele kudde na verdoving zou worden vervoerd, weten we niet wat de biologische en psychologische impact zal zijn. Ten derde zijn olifanten niet zulke schattige dieren als sommige filmpjes beweren. Aziatische olifanten zijn gewoon wilde dieren. Ze lijken in veel opzichten op ons: als de kudde in gevaar is of bedreigd wordt, zal het instinct de bescherming voor zichzelf en/of voor hun kalveren overnemen en leiden tot sterk verdedigend en zelfs meedogenloos gedrag dat onze verbeelding te boven gaat. Het is niet voor niets dat er zoveel waarschuwingen staan in gebieden waar olifanten worden gezien. Ook ons wordt de vraag gesteld: waarom zijn er tot nu toe geen mensen verwond tijdens deze olifantentrek? Dit is dankzij al de medewerkers die niet in berichten worden vermeld. Zij doen aan 24-uursmonitoring, waarschuwen de mensen in de buurt, kondigen de olifanten aan in dorpen, geven mensen veiligheidstips en dit zelfs van deur tot deur... Respect voor hun werk!
Buren
Wat niet bij iedereen bekend is, is dat bepaalde mensen altijd al als buren met deze olifanten leven. In Xishuangbanna hebben verschillende minderheden geleerd om samen met deze dieren te leven. Zij vermijden zo veel mogelijk het contact met de kudde olifanten, ook als zij op het land werken. Dit vermindert mens-dierconflicten. Ze accepteren het ook als er eens een akker wordt vertrapt door de olifanten. In het dorp Daotangjing, Jinghong City, Xishuangbanna, verlieten de dorpelingen het land waar hun voorouders woonden, om zo een beter leefgebied voor Aziatische olifanten te creëren. De dorpelingen begonnen ergens verderop opnieuw. Zij zijn degenen die in alle rust en stilte deze olifanten beschermen.
Om de economische weerbaarheid van deze mensen te vergroten biedt IFAW bijenkorven en technische ondersteuning aan en helpen we de verkoop van de honing te initiëren. Sommige deelnemende huishoudens krijgen daardoor zelfs vijftig procent meer inkomen in een jaar tijd. Bijenteelt vermindert de afhankelijkheid van het bos voor het inkomen en vergroot het vermogen om olifanten te beschermen. Jiangmei Zhang en andere imkers zijn woordvoerders geworden voor de bescherming van olifanten. Ze stopten met het kappen van bossen of het stropen van wilde dieren. Bovendien zijn ze bereid om te helpen het leefgebied van olifanten te herstellen. Op de lange termijn willen ze zelfs gewassen gaan verbouwen die kunnen bijdragen aan de vermindering van de CO2-uitstoot. Samen met IFAW zullen ze dit milieuvriendelijke model voor gemeenschapsontwikkeling verfijnen en opschalen om een groter gebied te kunnen beschermen en zo conflicten tussen mens en olifant verder te verminderen.
'Eeuwig' thuis
Dafan Cao, IFAW’s projectleider voor de bescherming van de Aziatische olifant: “Wij hopen dat mensen – na dit spectaculaire incident met de 'Broken Nose'-kudde – zich nog zullen herinneren dat er aan de grenzen van China een kudde mooie, gigantische dieren leeft. Hun populatie is niet groot, maar ze spelen een cruciale rol in het ecosysteem en de biodiversiteit als geheel. Wij hopen – en ik persoonlijk met heel mijn hart – dat de olifanten hun ‘eeuwige’ thuis vinden, waar planten groeien, er een overvloed aan voedsel is en mensen en dieren in balans ieder hun eigen leven kunnen leven."
Tekst: International Fund for Animal Welfare (IFAW)
Foto: Fei Xingwang, IFAW (leadfoto: een familie Aziatische olifanten in het Jiangcheng-gebied in Yunnan, China)