Een kijkje in het broedsucces van de merel

Sovon Vogelonderzoek Nederland
21-MEI-2021 - Vooruitlopend op het Jaar van de Merel in 2022 is Sovon Vogelonderzoek Nederland dit jaar bezig met het verzamelen van nestgegevens. Want hoeveel we ook weten over de merel, goede gegevens over nestsucces zijn schaars. Hoe het nestonderzoek in zijn werk gaat, zie je in het videodagboek van nestonderzoekers Frank Majoor en Bernice Goffin.

Waarom was het nou ook alweer de merel, de meest talrijke vogel van Nederland, die onze aandacht trok? Dat heeft te maken met de sterke daling die we in de merelpopulatie zien sinds 2016, en meer sluipenderwijs ook al langer in sommige biotopen (stedelijk gebied, bossen op de zandgronden).

Daarnaast zien we op basis van onze nestkaartgegevens dat de reproductie van de merel al voor een langere tijd een tendens tot afname laat zien (zie onderstaande figuur). De recente populatieafname zal waarschijnlijk deels verklaard worden door de komst van het usutu-virus in Nederland, maar de al langer afnemende reproductie suggereert dat er meer aan de hand is.

Om meer te leren over deze reproductie willen we in 2021 en 2022 zoveel mogelijk nestgegevens van de merel verzamelen. Zijn er bijvoorbeeld verschillen in legbegin en nestsucces tussen stedelijk en landelijk gebied? 

Het gemiddelde aantal uitgevlogen jongen per gestart merelnest in drie verschillende periodes (inclusief standaarddeviatie). Alle geregistreerde nesten binnen elke periode zijn samengevoegd (1994-2000: 690 nesten; 2001-2010: 833 nesten; 2011-2020: 421 nesten)

Videodagboek

Nestonderzoek doe je niet zomaar. Je wilt de broedende vogels immers niet onnodig verstoren. Daarom houden nestonderzoekers zich aan een gedragscode en hebben ze een ontheffing op de Wet natuurbescherming voor het doen van hun onderzoek. Frank Majoor en Bernice Goffin van Sovon Vogelonderzoek Nederland hebben dit voorjaar merelnesten gevolgd. In hun velddagboek kun je zien hoe ze de nesten ontdekken, en hoe het de gevonden nesten vergaat?

Lees en bekijk het velddagboek van Frank Majoor en Bernice Goffin

Lang broedseizoen

Merelman op nest met jongenMerels nestelen meerdere keren per jaar en hebben als gevolg daarvan een lang broedseizoen. Dus hoewel de eerste mereljongen al zijn uitgevlogen, zijn de vogels - en de onderzoekers - zeker nog niet klaar. Samen met Frank en Bernice hebben vrijwillige nestonderzoekers inmiddels al 184 nesten met broedgevallen van merels bijgehouden. Een goed begin, maar daar kunnen er in de loop van het voorjaar nog heel wat bijkomen. 

Podcast Vogelverhalen

Wil je meer weten over het onderzoek naar de merel? Luister dan naar de podcast Vogelverhalen over het Jaar van de Merel. 

Tekst: Marcel Wortel, Sovon Vogelonderzoek Nederland
Foto's: Gerhard G., Pixabay; Bernice Goffin
Figuur: Sovon Vogelonderzoek Nederland