Gezonde populatie sneeuwluipaarden in Mongolië, zo blijkt uit onderzoek

Bij de ruim veertig veldstudies waren meer dan vijfhonderd mensen betrokken, waaronder onderzoekers van WWF, de Universiteit van Mongolië, parkrangers en burgers. Met de steun van het Mongoolse ministerie van Milieu en Toerisme brachten zij sinds 2017 de omvang van het leefgebied en de populatie in kaart.

Grootschalige inzet van cameravallen

Gedurende het onderzoek kregen vijftien sneeuwluipaarden een zenderhalsband om. Op 29 bergen werden 1475 cameravallen neergezet die het visuele bewijs leverden van de aanwezigheid van de grote katten, op verschillende plekken in het leefgebied. Op basis van het verkregen materiaal kon worden opgemaakt dat tussen de 806 en 1127 volwassen sneeuwluipaarden rondzwerven in Mongolië, naar schatting 953. De uitkomst van het officiële onderzoek bevestigt de eerdere 'guestimates' dat er in Mongolië tussen de vijfhonderd en duizend sneeuwluipaarden leven. Hun verspreidingsgebied beslaat ongeveer 329.000 vierkante kilometer in de bergen van Altai-Sayan en Khangai, dat is acht keer de oppervlakte van Nederland.

Geweldige camouflage

De sneeuwluipaard staat bekend als een schuw en mysterieus roofdier met een geweldige camouflage. Hij wordt daarom ook wel ‘Geest van de bergen’ genoemd: hij is er wel maar je ziet hem niet. Dat er een gezonde populatie sneeuwluipaarden leeft in Mongolië, laat ook zien dat de ecosystemen in de hoge bergregio’s gezond zijn, iets wat van groot belang is voor de miljoenen mensen die verder naar beneden wonen en die afhankelijk zijn van het smeltwater uit de bergen voor hun watervoorziening.

Onherbergzaamheid leefgebied bemoeilijkt onderzoek

Sneeuwluipaarden leven in moeilijk toegankelijke, onherbergzame gebieden waar ze ook nog eens heel slecht zichtbaar zijn door hun camouflage. Ze zijn daardoor uiterst lastig te bestuderen. In de jaren negentig begonnen de eerste serieuze onderzoeken naar het dier. Maar zijn leefgebied is zo afgelegen en uitgestrekt en de sneeuwluipaard zo ongrijpbaar van aard dat er tot nu toe slechts drie procent van de habitat van de sneeuwluipaard is onderzocht, te weinig voor een solide beoordeling van de wereldwijde populatie. Dit gebrek aan onderzoek beïnvloedt serieuze bescherming van de sneeuwluipaard.

Onderzoek om bescherming te verbeteren

De populatie sneeuwluipaarden, verspreid over twaalf landen, heeft te maken met tal van bedreigingen waaronder verlies van leefgebied, stroperij, mens-dierconflicten en klimaatverandering. Nu er misschien nog maar zo’n vierduizend sneeuwluipaarden over zijn in het wild, is het van cruciaal belang dat aanvullend onderzoek wordt uitgevoerd om de gaten in de kennis over het dier op te vullen en zo de bescherming te verbeteren. WWF probeert daarom een beter beeld van de aantallen sneeuwluipaarden en van de prooidierstand te verkrijgen met dit soort grootschalige onderzoeken.

Nationale tellingen

De schattingen van het aantal sneeuwluipaarden in de twaalf landen verspreid over de hoge gebergten van Azië lopen uiteen van 3.920 tot 6.930. In 2017 spraken het Global Snow Leopard and Ecosystem Protection Program en de twaalf sneeuwluipaardstaten en partners af om binnen vijf jaar een betrouwbare schatting van het aantal sneeuwluipaarden te realiseren. In 2016 was Bhutan het eerste land dat het aantal sneeuwluipaarden op zijn grondgebied aan een telling onderwierp, gevolgd door Rusland. Mongolië is nu het derde land dat zijn sneeuwluipaarden officieel heeft geschat.

Tekst: WWF Nederland
Foto's: WWF Mongolia