Gewilde dieren

In het boek staan onder andere drie bijdragen van ARK Natuurontwikkeling over de aanleg van oesterriffen in de Noordzee en de terugkeer van de wisent en de steur, de grootste vis die in onze wateren thuishoort.

Welkom terug

Af en toe helpen we een soort bij zijn rentree in de Nederlandse natuur. Nooit alleen voor die soort zelf. Maar wel als vlaggenschip voor het herstel van belangrijke schakels in de natuur. De wisent in het Kraansvlak, op de Maashorst, de Veluwe en onlangs bij de Slikken van de Heen bijvoorbeeld, is symbool voor een open bosontwikkeling. De steur in de Waal, is baanbreker naar een Nederland waar rivieren weer in directe verbinding staan met de zee. En de otter staat symbool voor schone beken en rivieren.

Sommige soorten komen vanzelf. Het is dan alleen een kwestie van het publiek erop voorbereiden. Wolf en zeearend bijvoorbeeld, stonden jarenlang aan de grens te trappelen, maar hebben inmiddels op eigen kracht hun intrede in ons land weer gedaan. Andere soorten zijn rechtstreeks door onze groeiende menselijke invloed verdwenen of konden daardoor niet langer meer op eigen benen staan in ons land. Hoewel de exacte oorzaken per soort kunnen verschillen, verdienen deze dieren onze steun en zijn we dat ook eigenlijk aan ze verplicht. Tenslotte waren wij (mede) de oorzaak van hun verdwijnen. Een uiterst zeldzame soort als de steur zou uitsterven en komt zonder de hulp van de mens niet terug.

Soorten terugbrengen is maatwerk

De immense veerkracht van de natuur blijft verrassen en inspireren. Dorre akkers blijken na jarenlange exploitatie weer tot leven gewekt te kunnen worden. Rivieren als de Maas en Rijn kunnen, na decennia van vervuiling en forse bevissing, weer nieuw waterleven dragen. En als het dan ook nog lukt om de diersoorten terug te brengen die voorheen talrijk waren in zulke gebieden, dan gaat bij ARK de vlag uit.

Het is fantastisch als dieren zich weer kunnen handhaven in 'hun' omgeving, en het laat zien dat de voedselketen in het gebied weer op orde is. De nieuwe of groeiende aanwezigheid van bevers, otters of edelherten kan nog wel eens tot mens-dierconflicten leiden. De verantwoordelijkheid voor (her)introducties gaat voor ARK verder dan dieren uitzetten en zorgen dat ze zich kunnen handhaven. We denken daarbij goed na over de gevolgen van zo’n soort voor zijn omgeving. Risico’s en negatieve effecten maken we zo veel mogelijk beheersbaar of proberen we zelfs te voorkomen, positieve gevolgen proberen we te vergroten. Bij (her)introducties van dieren zetten we ons daarom actief in om zoveel mogelijk draagvlak te creëren. Zo zorgden we bijvoorbeeld voor intensieve publieksvoorlichting over noodzakelijk bevermanagement.

Terug van weggeweest

Veel diersoorten die hun plek in Nederland weer hebben gevonden, vervullen een sleutelrol in de natuur. Die belangrijke rollen zijn terug te vinden in de prachtige tekeningen van ARK’er Jeroen Helmer. Tekeningen die bovendien gratis te downloaden zijn in onze web(geef)winkel. Ook zijn twaalf 'terugkeerders' in ons land vereeuwigd in de prachtige 'Wildlife in Nederland'-muntencollectie van de Koninklijke Nederlandse Munt.

Meer over herintroducties van dieren in Nederland lezen? Lees dan het boek Gewilde dieren van Mark Zekhuis, Louis van Oort en Luc Hoogenstein.

Tekst en foto's: Karsten Reiniers, ARK Natuurontwikkeling