75 procent natuurbranden wereldwijd veroorzaakt door mensen

75 procent van alle branden wordt veroorzaakt door mensen. WWF doet aanbevelingen om het tij te keren. Merijn van Leeuwen, bossenexpert van WWF-NL: “De vreselijke beelden van ontelbare dieren en mensen die vorig jaar door bosbranden zijn getroffen staan nog scherp op ons netvlies. Toen hoorde je overal: dit nooit meer. En toch staan we opnieuw aan de vooravond van een recordjaar. We zijn als mensen de grootste oorzaak van de problemen, maar het mooie is dat we ook de oplossing in handen hebben. Het allerbelangrijkste is dat we bosbranden gaan voorkomen. De focus moet liggen op bescherming en herstel van bossen en savannes.”

Slash-and-burn

Terwijl in Europa 95 procent van de natuurbranden wordt veroorzaakt door nalatigheid, ontstaan in (sub)tropische gebieden branden vooral door ‘hakken en branden’ (slash-and-burn) of brandlandbouw voor landbouw en veeteelt. Uit de analyse van BCG en WWF blijkt dat 85 procent van de branden in tropische savannes plaatsvindt (in de periode 2000-2015).

Bosbrandenseizoen steeds langer

De afgelopen 35 jaar is de gemiddelde duur van het bosbrandenseizoen gemiddeld 19 procent langer door steeds extremere temperaturen en weersomstandigheden. Door een langer, intenser brandseizoen heeft de natuur te weinig tijd om te herstellen en komen vooral jonge dieren extra in de problemen als er onvoldoende voedsel is.

Inheemse gemeenschappen

Ook voor de mens zijn er enorme gevolgen op de korte en lange termijn. In 2017 moesten wereldwijd ruim 550.000 mensen worden geëvacueerd vanwege branden. Vooral inheemse gemeenschappen worden hard geraakt door de natuurbranden die hun land en waterreserves vernietigen. Alleen al in de Braziliaanse Amazone zijn afgelopen seizoen 148 gebieden van inheemse gemeenschappen getroffen. Ook zijn er grote gevolgen voor de volksgezondheid: jaarlijks sterven wereldwijd naar schatting 340.000 mensen vroegtijdig als gevolg van rook van bosbranden. In 2019 hadden één miljoen mensen in Indonesië tijdens het natuurbrandenseizoen ademhalingsproblemen.

Wat doet WWF?

WWF zet nu in op het beschermen en herstellen van urgente gebieden in Zuid-Amerika, zoals de Amazone en de Pantanal. We pakken de oorzaken bij de bron aan: brandpreventie en handhaven van de wetgeving tegen illegale praktijken zoals het kappen en in brand steken van beschermd bosgebied. Help mee met een gift!

Ontbossing voor Europa

In veel gebieden worden branden dus aangestoken om land vrij te maken voor landbouw en veeteelt. De producten uit deze gebieden, zoals bijvoorbeeld soja en cacao, worden verscheept naar Europa. Europa is verantwoordelijk voor 36 procent van de wereldwijde import van producten gelinkt aan ontbossing. De Europese Commissie werkt aan een actieplan met daarin onder meer een bossenwet, die ervoor moet zorgen dat producten uit recent ontboste gebieden niet meer mogen worden verhandeld op de Europese markt. Eind deze zomer lanceert de Europese Commissie een publieksconsultatie over deze wet, waarin elke burger actie kan ondernemen om natuur wereldwijd te beschermen.

Tekst en foto: Wereld Natuur Fonds