Help de schildpad: tien dingen die jij kunt doen

Schildpadden zien er misschien wel uit alsof ze zichzelf goed kunnen beschermen door hun harde schild, maar eigenlijk zijn het hele kwetsbare dieren. In de afgelopen decennia is een aantal schildpadpopulaties drastisch afgenomen. Hierdoor behoort bijna elke zeeschildpadsoort nu tot de bedreigde diersoorten, en ook met sommige zoetwaterschildpadden en landschildpadden gaat het niet goed. Lees hieronder onze tips om te zien wat jij zoal kunt doen om zeeschildpadden te beschermen!

1. Eet duurzaam gevangen vis

Eén van de grootste bedreigingen voor zeeschildpadden is de visserij. De schildpadden worden vaak, net zoals vele andere zeedieren, per ongeluk gevangen als bijvangst tijdens het vissen waardoor ze helaas vaak overlijden. Om dit te voorkomen kun je met jouw consumptie van vis beter visserij steunen die zich richten op een duurzame vorm van visserij en daarmee ook een duurzame consumptie van voedsel uit de zee. Lees hier meer over welke vis je verantwoord kunt eten.

2. Verminder je plasticgebruik

Plastic vergaat vrijwel nooit meer en kan terechtkomen in de oceaan waar het door een zeeschildpad kan worden aangezien voor eten. Je kan zeeschildpadden direct helpen door geen wegwerpplastic meer te gebruiken en in plaats daarvan te kiezen voor herbruikbare alternatieven voor onder andere plastic zakjes en drinkbekers en rietjes. Lees hier hoe jij meehelpt om het plasticprobleem te stoppen.

3. Verminder gebruik van chemicaliën

Iedereen die wil helpen bij de bescherming van zeeschildpadden, moet beginnen met het selectiever zijn bij schoonmaakproducten en andere producten die in het afvalwater terecht kunnen komen. Gebruik geen gif in je tuin, wees voorzichtig met wat je door je gootsteen, toilet en van je oprit spoelt. Alles komt in de oceaan terecht en zeeschildpadden eten niet alleen het plastic op, maar krijgen ook alle chemicaliën binnen. Zoek biologisch afbreekbare producten die je kunt gebruiken en gebruik de juiste voorzieningen om eventuele giftige chemicaliën af te voeren (zoals de milieustraat). Lees hier nog meer natuurvriendelijke tips.

4. Stop met het gebruiken van (helium)ballonnen

Wanneer je een feestje organiseert, sla dan de (helium)ballonnen over. Heliumballonnen kunnen grote afstanden afleggen en dieren zoals vogels en zeeschildpadden verwonden of doden omdat ze, net als plastic zakken, kunnen worden aangezien voor kwallen. En daar is helemaal niets feestelijks aan.  

5. Kijken, kijken, niet kopen

De schilden van bedreigde zeeschildpadden zijn erg in trek op de internationale zwarte markt. Dus draag jouw steentje bij door alles te vermijden dat er ook maar een beetje verdacht uitziet. Vraag tijdens het reizen aan verkopers waar hun souvenirs van zijn gemaakt en koop bij twijfel niet. Lees hier meer tips over verantwoord reizen.

6. Kijk goed uit

Deze lijkt misschien voor de hand liggend, maar omdat schildpadden, zeker als ze eenmaal aan land zijn, langzaam over de grond bewegen en vaak 's nachts actief zijn, kunnen ze gemakkelijk over het hoofd worden gezien. Zorg er dus voor dat - als je in een land bent waar schildpadden voorkomen - je voorzichtig rijdt, dat je 's nachts de legstranden vermijdt (tenzij onder begeleiding van een lokale ranger of gids) en hou tijdens het duiken en snorkelen ook afstand van de dieren in het water zodat je ze niet opjaagt en verstoort. 

7. Gebruik schildpadvriendelijke verlichting

Misschien heb je al wel eens gehoord van de term 'lichtvervuiling'. Dit kan voor zeeschildpadden dodelijk zijn, doordat schildpadjongen worden aangetrokken door licht nabij het strand en zo gedesoriënteerd kunnen raken. Hierdoor kunnen ze verder landinwaarts trekken dan normaal, waardoor ze het risico lopen om aangevallen te worden door roofdieren of overreden te worden door auto's. De beste optie is om op je vakantiestek aan een schildpadstrand de buitenverlichting tijdens het broedseizoen uit te doen. Op sommige locaties zijn ook schildpadvriendelijke lampen beschikbaar. 

8. Verminder je CO2-uitstoot

Klimaatverandering heeft een negatieve impact op vrijwel elk element van het wereldwijde ecosysteem. Ook de effecten op zeeschildpadden zijn bijzonder schadelijk. De kans op overleven van de eieren die op het strand worden uitgebroed wordt verminderd door de stijgende temperaturen. Daarbij wordt het geslacht van de kleine schildpadjes bepaald door de temperatuur van de nesten, wat door de stijgende temperaturen resulteert in voornamelijk vrouwelijke schildpadden. Dit vormt een bedreiging op de lange termijn voor het voortbestaan van de schildpadden. Ook verdwijnen hele legstranden door het stijgen van de zeespiegel. Stem bijvoorbeeld op politici die uitstootvermindering ondersteunen, eet vaker plantaardig, reis minder met het vliegtuig en consuminder.

9. Organiseer een strandschoonmaak

Overweeg om op De Dag van de Schildpad, of welke dag dan ook, wat tijd te schenken aan het helpen van zeeschildpadden, bijvoorbeeld met een beach cleanup. De oceanen staan allemaal met elkaar in verbinding, dus plastic kan de hele wereld over reizen. Ben je op een strand en ligt er plastic of ander afval? Ruim het op. Meer tips lees je hier.

10. Doneer

Zelfs wanneer je niet in de buurt van zeeschildpadpopulaties woont, wil dat nog niet zeggen dat je niet kunt bijdragen aan de bescherming van de zeeschildpad. Kijk onderaan deze pagina en doneer. Dank je wel!

Tekst: Wereld Natuur Fonds
Foto's: Antonio Busiello, WWF-US; Roger Leguen, WWF; Vincent Kneefel, WWF; Jürgen Freund, WWF