Stalmuursluiper bijt man in eikel

De stalmuursluiper (Scotophaeus blackwalli) is een in Nederland vrij algemene en wijdverspreide spin die vooral binnenshuis wordt aangetroffen. Ze behoort tot de spinnen die geen web maken, maar zelf actief op jacht gaan naar prooi. Deze jacht vindt vooral ’s nachts plaats, waardoor de dieren relatief weinig worden waargenomen. Als prooi gebruikt ze allerlei kleine diertjes. Het voorval in Friesland is waarschijnlijk te wijten aan toeval. Het dier is tijdens de jacht in de knel geraakt en heeft uit noodweer gebeten. Vervelend voor haar slachtoffer, maar gelukkig geheel ongevaarlijk. Het dier zelf is opgestuurd naar EIS Kenniscentrum Insecten en wordt opgenomen in de collectie van Naturalis. Het bleek een vrouwtje te zijn die op basis van haar genitaliën onderscheiden kon worden van de eveneens in Nederland voorkomende huismuursluiper (Scotophaeus scutulatus).

Spinnen en insecten gevaarlijk?

Dergelijke opmerkelijke incidenten met dieren krijgen relatief veel aandacht, maar zijn zeldzaam. In Nederland zijn er geen spinnen die schadelijk zijn voor de gezondheid, hoewel in sommige gevallen een beet pijnlijk kan zijn.

In toenemende mate worden in Nederland soorten van het geslacht Steatoda binnenshuis aangetroffen. Deze soorten lijken enigszins op zwarte weduwen (Latrodectus) wat tot ongerustheid bij bewoners kan leiden. Waarnemingen van de zwarte weduwe zijn echter in Nederland erg zeldzaam en hebben altijd betrekking op dieren die met goederen ons land binnenkomen. Wel gevaarlijk voor de volksgezondheid zijn de aan spinnen verwante teken, die de ziekte van Lyme kunnen overbrengen.

Onder de insecten zijn er ook nauwelijks dieren die gevaarlijk zijn voor de volksgezondheid. Door muggen overgebrachte ziekten zijn momenteel niet in Nederland aanwezig. Een klein deel van de Nederlandse bevolking is allergisch voor steken van honingbijen of wespen en dient extra voorzichtig te zijn op plekken waar deze veel zitten.

Een van de grootste gezondheidsproblemen wordt echter veroorzaakt door de mens zelf: een bovenmatige angst voor spinnen maakt het leven voor sommige mensen helaas flink lastig.

Tekst: Vincent Kalkman, EIS Kenniscentrum Insecten
Foto: Theodoor Heijerman (leadfoto: huismuursluiper)