Natuurvriendelijke oevers

Monster roofblei in de kop van Noord-Holland

Stichting RAVON
4-JUL-2018 - Tijdens visonderzoek in de kop van Noord-Holland kwam dit voorjaar een hele grote verrassing boven water: een monster roofblei! Deze uitheemse karperachtige geeft de voorkeur aan stromend water en komt in Nederland voornamelijk in de grote rivieren en omliggende wateren voor. Wat doet deze vis in de kop van Noord-Holland?

Onderzoek natuurvriendelijke oevers

De roofblei werd gevangen in het kader van een onderzoek naar de bijdrage van natuurvriendelijke oevers in het Omval-Kolhorn kanaal. Dit onderzoek wordt uitgevoerd in opdracht van provincie Noord-Holland en Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier. De natuurvriendelijke oevers zijn ondiep en hebben een flauw talud, waardoor waterplanten zich goed ontwikkelen. Zo bieden ze opgroeihabitat voor veel verschillende vissoorten. Ook dit jaar werd er weer veel jonge vis in de oevers aangetroffen, zoals baars, pos, snoekbaars, snoek, karper, bittervoorn en kleine modderkruiper.

De gevangen roofblei van 84 centimeter

Monstervangst

Om de meerwaarde van de natuurvriendelijke oevers te kunnen bepalen, wordt ook de visgemeenschap in het kanaal zelf geïnventariseerd. Hierbij werd met een grote zegen van 50 meter lang een roofblei van ruim 84 centimeter gevangen. Dit is één van de grootste roofbleien die ooit in Nederland gevangen is; het Nederlands record staat sinds maart dit jaar op 85 centimeter. 

De vangst van de roofblei is opvallend omdat dit het enige aangetroffen exemplaar in het onderzoek is. Waarschijnlijk is het dier via het IJsselmeer naar het kanaal gezwommen. Mogelijk is dit gebeurd in het voorjaar. Rond deze tijd zwemmen volwassen roofbleien naar plaatsen in de rivieren om zich voort te planten; hierbij kunnen ze grote afstanden afleggen. Mogelijk is de gevangen roofblei hierbij verdwaald. In kanalen is doorgaans te weinig stroming voor de voortplanting. Jonge roofbleien zijn ook niet bekend uit het kanaal of de omgeving daarvan.

Uit het onderzoek blijkt echter dat er in de natuurvriendelijke oevers langs het kanaal voldoende voedsel in de vorm van jonge vissen aanwezig is. Wie weet gaat de gevangen roofblei in de toekomst het huidige Nederlandse record dus wel verbreken! Hij hoeft hiervoor nog maar enkele centimeters te groeien.

Het Omval-Kolhorn kanaal heeft strakke oevers met beschoeiing waardoor er weinig opgroeimogelijkheden zijn voor jonge vis (deze foto). Langs het Omval-Kolhorn kanaal zijn natuurvriendelijke oevers aangelegd die functioneren als kraamkamer voor vissen (zie leadfoto)

Ook deze grote rover, een snoek van 105 centimeter, werd tijdens de bemonstering van het kanaal gevangen

Tekst: Fabian Smith, Jan Kranenbarg & Jelger Herder, RAVON
Foto’s: Jelger Herder