Uitbreiding van het oranjetipje in recreatiebossen Randstad

In de jaren tachtig was het oranjetipje volledig verdwenen uit Zuid-Holland, zowel uit het duinlandschap als meer in het binnenland. De oorzaken zijn grotendeels onbekend, hoewel veel gebieden sterk verdroogd waren.

Voorzichtige uitbreiding eind jaren negentig

In de afgelopen decennia zijn er heel veel recreatiegebieden aangelegd in de omgeving van de Randstad die, behalve doorgaans relatief jonge bossen en waterpartijen, ook steeds meer bloemrijke graslanden en velden met ruigtekruiden herbergen die ecologisch worden beheerd. De waardplanten look-zonder-look en pinksterbloem, evenals veel nectarplanten profiteerden hiervan. Eind jaren negentig was er in het westen van het land sprake van een voorzichtige uitbreiding van het oranjetipje. Ook vlindersoorten als gehakkelde aurelia, landkaartje en bont zandoogje werden meer en meer gezien in de jonge bosgebieden. Dergelijke graslanden kunnen bij een goed beheer ook een belangrijkere rol gaan spelen voor bijen en andere bestuivers.

Volop oranjetipjes in veel gebieden

Ongeveer tien jaar geleden kwam het oranjetipje nog vooral voor in de Biesbos, langs de Oude Maas, in enkele bossen in de Krimpenerwaard en Alblasserwaard, maar werden steeds meer zwervers gezien in de jonge bossen van de Randstad. Mede door het mooie weer werden afgelopen weken volop oranjetipjes waargenomen in veel gebieden waar de soort enige jaren geleden nog maar sporadisch werd gemeld. Dit geldt onder meer voor het Bieslandse Bos tussen Delft en Zoetermeer, vrijwel alle recreatiegebieden in Midden-Delfland, zowel bij Delft als bij Rotterdam en Schiedam, recreatiegebieden bij Gouda, Waddinxveen en Zoetermeer en ook bij Spijkenisse. Eerder bleken dergelijke gebieden ook al belangrijk voor de argusvlinder, een soort die landelijk sterk achteruit gaat maar zich op de klei- en veengebieden nog redelijk lijkt te handhaven. Vreemd genoeg lijken het veel oudere bosrijke binnenduingebied en de meeste duingebieden vooralsnog niet van deze ontwikkeling te profiteren.

Tekst: Kees Mostert, Provincie Zuid-Holland, met dank aan de waarnemers van Waarneming.nl
Foto’s: Kees Mostert, Provincie Zuid-Holland; Henk Bosma, De Vlinderstichting